Shedia

EN GR

25/09/2013

«Δεν υπάρχει περιθώριο για πρόσκαιρους πανηγυρισµούς». Συνέντευξη της Μαριέττας Γιαννάκου στη Μαρία Ψαρά

Η έμπειρη πολιτικός σημειώνει ότι τα προβλήματα παραμένουν ογκώδη και δηλώνει πως θλίβεται με το επίπεδο των αντιπαραθέσεων στη Bουλή.
 
Εχει περάσει διά πυρός και σιδήρου. Ιδιαίτερα κατά τη θητεία της στο υπουργείο Παιδείας, δέχθηκε έντονη κριτική, ακόμη και… φίλια πυρά. Η Μαριέττα Γιαννάκου δεν μετανιώνει. Όταν τη ρωτάμε αν θα έκανε σήμερα τις ίδιες επιλογές, εκείνη δηλώνει: «Θα προχωρούσα με την ίδια τόλμη, γιατί και σήμερα βιώνουμε με οδυνηρό τρόπο την υστέρηση στον θεσμικό εκσυγχρονισμό της χώρας».
Η επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ στο Ευρωκοινοβούλιο μίλησε στη «σχεδία» για τις εξελίξεις στην Ευρώπη, την κεντρική πολιτική σκηνή, αλλά και για την άνοδο της Ακροδεξιάς. 
 
Ποιος είναι ο σύντομος απολογισμός σας για την παρουσία σας στο Ευρωκοινοβούλιο;
 
Η τρέχουσα κοινοβουλευτική θητεία υπήρξε ίσως η πλέον απαιτητική. Βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μία πρωτόγνωρη κρίση στην Ευρωζώνη και, ακόμη χειρότερα, με την Ελλάδα να βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της κρίσης. Με όλους τους συναδέλφους κάναμε μία μεγάλη προσπάθεια να προωθηθούν όλες εκείνες οι θεσμικές αλλαγές  και τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που ήταν απαραίτητα για την αντιμετώπιση της κατάστασης και διευκόλυναν τη θέση της Ελλάδας. Δεν ήταν καθόλου εύκολο να υπερασπιστείς τα εθνικά ζητήματα έπειτα από τη μεγάλη αρνητική δημοσιότητα που έλαβε η χώρα. 
 
 
Δεδομένου ότι η δουλειά του ευρωβουλευτή είναι «αθόρυβη», ποια απόφαση που ελήφθη στις Βρυξέλλες ήταν η πιο καθοριστική για την καθημερινή ζωή του πολίτη της Ελλάδας;
 
Το Ευρωκοινοβούλιο λειτουργεί ως νομοθετικό σώμα μαζί με το Συμβούλιο Υπουργών και, κατά συνέπεια, αναδέχεται μεγάλη ευθύνη για τη ρύθμιση μεγάλου εύρους ζητημάτων που έχουν πρακτικό αντίκρισμα στη ζωή του κάθε ευρωπαίου πολίτη. Αυτό ισχύει για μία σειρά ζητημάτων δημοσιονομικής πολιτικής, απασχόλησης, προστασίας του περιβάλλοντος, οδικής ασφάλειας, δημόσιας υγείας κ.λπ. Προσωπικά, θεωρώ ορόσημο την ολοκλήρωση της έκθεσης που είχα την τιμή να μου ανατεθεί σχετικά με τους κανόνες λειτουργίας των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων. Το νέο πλαίσιο δημιουργεί όρους διαφάνειας και συμμετοχικότητας, άρα και καλύτερης αντιπροσώπευσης των πολιτών. 
 
Ως ευρωβουλευτής ταξιδεύετε συχνά μεταξύ Αθήνας, Βρυξελλών και Στρασβούργου. Έχει χρειαστεί να υπερασπιστείτε την Ελλάδα σε συναδέλφους σας από άλλες χώρες; Υπάρχει δηλαδή ακόμη η νοοτροπία περί «τεμπέληδων» και «φοροφυγάδων» που ζουν «σε βάρος των υπόλοιπων Ευρωπαίων»;
 
Δεχθήκαμε μία ανοίκεια όσο και άδικη επίθεση, κυρίως από «κίτρινα» και εκλαϊκευτικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία πέτυχαν να δυσφημίσουν τη χώρα. Εμείς πιστεύουμε ακράδαντα και το δηλώνουμε παντού ότι η Ελλάδα αποτελεί ιστορικό παράδειγμα ανάκτησης της δύναμης και νέων κατακτήσεων έπειτα από τις πολλές πολιτικές και φυσικές καταστροφές που γνώρισε ο τόπος μας. Όλοι γνωρίζουν στην Ευρώπη ότι οι Έλληνες διαπρέπουν παντού στο εξωτερικό. Το ίδιο πρέπει να πράξουμε και στο εσωτερικό της χώρας, με βαθιές αλλαγές στη λειτουργία του κράτους και της οικονομίας. Δεν πρέπει δε να ξεχνάμε την αξιοπρέπεια με την οποία αντιμετωπίζει ο λαός την κατακόρυφη πτώση του βιοτικού επιπέδου, η οποία δεν έχει προηγούμενο στη μεταπολεμική Ευρώπη. 
 
Ποιο είναι το κλίμα μεταξύ ευρωβουλευτών για τη Γερμανία και τις πολιτικές της; Υπάρχει ευρωσκεπτικισμός;
 
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η γερμανική στάση προβληματίζει. Πάντοτε στην Ευρώπη λειτουργούσε μία εξισορρόπηση των ισχυρών δυνάμεων μέσω της λειτουργίας του γαλλογερμανικού άξονα, αλλά και του ρόλου των μεσαίων και μικρών κρατών-μελών. Ωστόσο, άκουσα με ενδιαφέρον την καγκελάριο Μέρκελ να ομολογεί ότι η Γερμανία μπορεί να είναι ισχυρή μόνο σε μία ισχυρή Ευρώπη. Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό από όλες τις πλευρές, Διαφορετικά, κινδυνεύουμε να οπισθοδρομήσουμε σε καταστάσεις εθνοκεντρισμών και μισαλλοδοξίας. 
 
Αλήθεια, υπήρξε στιγμή που η ενότητα της ΕΕ κινδύνευσε; 
 
Κοιτάξτε, τα προβλήματα υπήρξαν και εξακολουθούν να είναι κρίσιμα και να προκαλούν αντιθέσεις και διαρκείς διαβουλεύσεις. Το Grexit, για παράδειγμα, επί μακρόν δημιουργούσε ρήγματα, αλλά πλέον δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Ένα από τα ζητήματα που πρέπει να αποσαφηνισθούν είναι η θέση της Βρετανίας στην Ευρώπη, γιατί δυστυχώς η χώρα αυτή δείχνει να απομακρύνεται. 
 
Με την ασφάλεια που σας δίνει αυτή η «απόσταση», πώς βλέπετε τις εξελίξεις στην κεντρική πολιτική σκηνή;
 
Είναι, πράγματι, θετική εξέλιξη ότι επιτέλους έχουμε διακομματική συνεννόηση και συνεργασία στο πλαίσιο μίας ενιαίας κυβέρνησης. Δεν είμαι ευτυχής, όμως, με το επίπεδο της συζήτησης και των αντιπαραθέσεων στη Βουλή. Είναι κρίμα να μεταφέρονται οι χειρότερες συμπεριφορές της καθημερινότητας εκεί όπου έπρεπε να μιλάμε για αξίες με επιχειρήματα, με πίστη στις ιδέες μας, αλλά και σεβασμό στις ιδέες των άλλων. Οι σώφρονες βουλευτές πρέπει να προασπίσουν τον δημοκρατικό διάλογο. Δεν μπορεί να γίνεται έλεγχος μίας κυβέρνησης μόνο με όρους θεάματος και επικοινωνίας, με ατάκες, υπερβολές και ύβρεις.  
 
Θεωρείτε ότι η νέα δικομματική κυβέρνηση έχει τις προϋποθέσεις να πετύχει; 
 
Παρά το γεγονός ότι γλιτώσαμε μία αδικαιολόγητη προσφυγή στις κάλπες και το ρίσκο μίας μεγάλης περιπέτειας, τα προβλήματα εξακολουθούν να είναι ογκώδη και επιτακτικά. Δεν υπάρχει περιθώριο για πρόσκαιρους πανηγυρισμούς για τη μία ή την άλλη επιτυχία, οι οποίες πράγματι σημειώνονται. Το μείζον είναι η συνολική αναδιάρθρωση της χώρας, προκειμένου να επιστρέψουμε κατά το δυνατόν ταχύτερα σε μία ομαλή λειτουργία του κράτους και της οικονομίας, και τελικά στην ανάκαμψη. Απαιτείται χρόνος και υπομονή για ουσιαστικά αποτελέσματα. 
 
 
Τι πιστεύετε για την άνοδο της Ακροδεξιάς στην Ελλάδα; Πού την αποδίδετε;
 
Θέλω απλώς να παρατηρήσω ότι ανάλογα κόμματα εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Στη δική μας περίπτωση ρόλο καταλύτη έπαιξε η κρίση και η καλλιέργεια αντιλήψεων απόρριψης των πολιτικών και των κομμάτων. Δυστυχώς, ορισμένες πλευρές δεν κατάλαβαν τις συνέπειες της προσβολής της Βουλής, του δημοκρατικού συστήματος που οικοδομήσαμε έπειτα από την πτώση της δικτατορίας. Τώρα, όλοι έχουμε την ευθύνη να αποκαταστήσουμε μία σχέση εμπιστοσύνης με τμήματα του εκλογικού σώματος που παρασύρθηκαν σε μία αντισυστημική λογική. Αυτό χρειάζεται χρόνο και έργα. Από την άλλη πλευρά, κάθε πολίτης ξεχωριστά έχει το καθήκον να προασπίζεται τους δημοκρατικούς θεσμούς και τις θεμελιώδεις ελευθερίες. 
 
Διατελέσατε υπουργός Παιδείας και οι μεταρρυθμίσεις που επιχειρήσατε ξεσήκωσαν τότε θύελλα αντιδράσεων. Έξι χρόνια μετά, πώς θα περιγράφατε εκείνη την περίοδο;
 
Ήταν η εποχή που όσοι προσπαθήσαμε να θεραπεύσουμε όσα θεωρούσαμε παθογένειες του δημόσιου τομέα συναντήσαμε μία στείρα άρνηση, μας λοιδόρησαν και επιδίωξαν την πολιτική μας περιθωριοποίηση. Ο σκοπός των αλλαγών μας ήταν η ποιοτική αναβάθμιση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, γιατί τελικά το Πανεπιστήμιο είχε καταστεί έρμαιο των κομματικών μειοψηφιών, που ήθελαν να το χειραγωγούν. Ανάλογες τομές κάναμε και στις άλλες βαθμίδες της εκπαίδευσης. 
 
Αν ήσασταν σήμερα στο ίδιο πόστο, θα κάνατε τις ίδιες επιλογές;
 
Θα προχωρούσα με την ίδια τόλμη, γιατί και σήμερα βιώνουμε με οδυνηρό τρόπο την υστέρηση στον θεσμικό εκσυγχρονισμό της χώρας. Αυτή η λογική πρέπει να ισχύσει από εδώ και στο εξής. Να μην υποκύπτουμε στις οχληρές συντεχνίες, αλλά να κάνουμε όλες τις αλλαγές που υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον. Στο τέλος, όλοι κρίνονται από τα αποτελέσματα. 
 
Ποια είναι η άποψή σας για το νόμο-πλαίσιο που τελικά πέρασε με ισχυρή πλειοψηφία; Αισθάνεστε δικαιωμένη;
 
Όταν περάσαμε το νόμο-πλαίσιο για τα ΑΕΙ (ν.3549/2007) είχαμε εξασφαλίσει την ισχυρή συναίνεση του μεγαλύτερου μέρους της ακαδημαϊκής κοινότητας και της Συνόδου των Πρυτάνεων, αλλά η τότε αξιωματική αντιπολίτευση, αν και συμφωνούσε, τελικά επέλεξε να καταψηφίσει. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι νόμοι του κράτους πρέπει να εφαρμόζονται και, βεβαίως, να αναθεωρούνται όταν από την εφαρμογή τους προκύπτουν προβλήματα. 
 
Είναι η Αθήνα φιλόξενη πόλη για ανθρώπους με κινητικά προβλήματα;
 
Αν και έχουμε κάνει πολλά βήματα, σύμφωνα και με τις σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες, τα προβλήματα παραμένουν. Σήμερα, περισσότερος κόσμος με κινητικά προβλήματα κυκλοφορεί στην πόλη, καθώς έχει καλύτερη πρόσβαση και στα μέσα μεταφοράς αλλά και στα δημόσια κτίρια. Κυρίως, λείπει ο σεβασμός από πολλούς συμπολίτες μας, οι οποίοι με τη συμπεριφορά τους επιδεικνύουν αδιαφορία για τις ανάγκες των άλλων. 
 
Λόγω Μνημονίων, πολλά αναπηρικά επιδόματα κόβονται, αρκετά μειώθηκαν, άνθρωποι με πραγματική ανάγκη έχουν στερηθεί βασικών αγαθών. Ποια είναι η άποψή σας για αυτό;
 
Οι συνέπειες από τις περικοπές των προνοιακών δαπανών είναι πράγματι σοβαρές για ανθρώπους με κινητικά προβλήματα ή χρόνιες παθήσεις. Πρέπει πρώτα να εξασφαλίσουμε ότι τα επιδόματα αυτά θα πρέπει να καταλήγουν μόνο σε εκείνους που πράγματι τα δικαιούνται και, δεύτερον, να εξασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί θα τα λαμβάνουν, γιατί δίχως αυτά κινδυνεύει άμεσα η ζωή τους.  
 
Ποια είναι η άποψή σας για το κλείσιμο των νοσοκομείων και για το ότι οι ανασφάλιστοι δεν δικαιούνται νοσοκομειακής περίθαλψης;
 
Δεν είναι ακριβές ότι τα ελληνικά νοσοκομεία αρνούνται την περίθαλψη, γιατί αυτό είναι βαθιά ανθρωπιστικό ζήτημα. Από την άλλη πλευρά, είναι απαραίτητο να γίνει εξορθολογισμός και εξοικονόμηση δαπανών, γιατί το σύστημα υγείας δεν θα είναι πλέον βιώσιμο. 
 
Τα τελευταία τρία χρόνια, πολλοί συμπολίτες μας έχουν περάσει στο φάσμα της φτώχειας. Οι άνεργοι έχουν αυξηθεί, οι άστεγοι επίσης. Υπάρχει κάποια πρόνοια της ΕΕ που μπορεί να εφαρμοστεί στην Ελλάδα για αυτούς τους ανθρώπους;
 
Τον τελευταίο χρόνο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθέτησε σταδιακά την άποψη ότι η δημοσιονομική εξυγίανση και η λιτότητα πρέπει να συνδυαστούν με πολιτικές που δημιουργούν θέσεις εργασίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα πρωτόγνωρα επίπεδα ανεργίας. Βεβαίως, οι πολιτικές απασχόλησης θα λειτουργήσουν στο μέτρο που θα επιτευχθούν οι σχετικοί στόχοι τόσο σε κοινοτικό όσο και σε εθνικό επίπεδο, καθώς οι αρμοδιότητες μοιράζονται στο πεδίο αυτό. Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι αλλάζει οριστικά η δομή της οικονομίας, οι όροι της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας, λόγω των ευρύτερων εξελίξεων της οικονομικής παγκοσμιοποίησης και του δυναμισμού των αναδυόμενων οικονομιών πέραν της Ευρώπης.
 
Το 2014 θα έχουμε ξανά ευρωεκλογές. Θα είσαστε υποψήφια ή θα επιλέξετε να επιστρέψετε στην κεντρική πολιτική σκηνή;
 
Αποτελεί βασική ευθύνη μου να εξηγήσω στους πολίτες πως ανταποκρίθηκα στην εντολή που μου έδωσαν κατά την τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο. Να εξηγήσω τα μεγάλα ζητήματα που αντιμετωπίσαμε, το αίσθημα ευθύνης που επιδείξαμε και όλα όσα πετύχαμε. Για τις ευρωεκλογές, πρέπει να μιλήσουμε καθαρά και μετά λόγου γνώσεως για τη νέα Ευρώπη που πρέπει να δημιουργήσουμε, για τις αντιλήψεις του εθνοκεντρισμού και της μισαλλοδοξίας που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Υπό την έννοια αυτή, ο ρόλος μου εν όψει των ευρωεκλογών είναι αυτονόητος, όπως και η διάθεσή μου να εκπροσωπήσω τους πολίτες, με εμπειρία και προσήλωση στις αξίες της δημοκρατίας και της Ευρώπης.   
 
Γνωρίζετε το περιοδικό μας, τη «σχεδία»; Ποια είναι η άποψή σας για αυτό;
 
Είναι πράγματι μία αξιέπαινη προσπάθεια, μία έμπρακτη απόδειξη ότι η Ελλάδα διαθέτει μία ζωντανή κοινωνία των πολιτών, πολίτες με συμμετοχή σε πράξεις αλληλεγγύης. Νομίζω ότι αυτό συγκρατεί την κοινωνία να αντιμετωπίζει με όρους αξιοπρέπειας την κατακόρυφη πτώση του βιοτικού επιπέδου και την ανεργία σε επίπεδα ρεκόρ. Εύχομαι από καρδιάς καλή συνέχεια. 
 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ