Shedia

EN GR

01/06/2015

Παραδοξολογίες του Βαγγέλη Χερουβείμ

Λείψανα Διαφωτισµού                                                                                                 
Η πρόσφατη επίσκεψη στη χώρα µας των ιερών λειψάνων της Αγίας Βαρβάρας, η υποδοχή τους µε τιµές Αρχηγού Κράτους και ο δηµόσιος διάλογος που ακολούθησε ήταν αφορµή να θυµηθούµε τα γραπτά του γέροντα Εµµανουήλ Κάντιου. Ο υποδειγµατικός ασκητής έγραφε κάποτε στο µισοσκότεινο µετόχι του –καθώς είχαν τελειώσει τα σπερµατσέτα και το λαδάκι από το καντήλι– πως «διαφωτισµός είναι η έξοδος του Ανθρώπου από την ανωριµότητά του, για την οποία ο ίδιος είναι υπεύθυνος». Πρόκειται για µια από τις πρώτες αυτοκριτικές σκέψεις της νεωτερικότητας, αν όχι για την πρώτη µεταµοντέρνα µοµφή για τον κόσµο που γεννιόταν. Το πιο πιθανό, βέβαια,  είναι ο γέροντας Κάντιος να αυτοµαστιγώνεται σε αυτήν όχι απλώς µεγαλοφώνως, αλλά µε γραπτό λόγο, µια και έτσι συνήθιζε να εξωτερικεύει τις σκέψεις του νυχθηµερόν. Μάλλον κάποια χειµωνιάτικη εσπέρα, αφού είχε κρυφτεί πια ο ήλιος, διαπίστωσε ο σοφός πως δεν είχε προµηθευτεί κεριά και λάδι για το λύχνο. Η ώρα θα πρέπει να ήταν σχεδόν 6. Κι εκείνος δεν µπορούσε να γράψει, λόγω σκοταδιού, παραπάνω από τις λίγες λέξεις της φράσης που θυµηθήκαµε. Διότι ο ασκητής ήταν τόσο σταθερός στις συνήθειές του, που λέγεται πως όταν τον έβλεπαν να επιστρέφει στο φτωχικό του, έβαζαν το ρολόι της πλατείας να δείχνει 9. Πώς θα µπορούσε, λοιπόν, να ανατρέψει όλο το σύστηµα διόρθωσης του χρόνου, βγαίνοντας για έκτακτα ψώνια, ως µωρά παρθένος που ξέµεινε από λαδάκι το λυχνάρι της; Αυτή τη µωρία περιγράφει ως ανωριµότητα εκούσια. Βέβαιο είναι πως ο παππούς αναφερόταν στον εαυτό του όταν έλεγε «άνθρωπος», διότι το έγραφε µε κεφαλαίο Α. Τώρα, τι διάολο ονοµάζει ο Γέροντας διαφωτισµό; Μάλλον θα εννοεί το ωχρό φως των δύο κεριών που του έλειπε για να τελειώσει το γραπτό του.Τι άλλο; Αν ήταν κάτι άλλο, θα το ξέραµε από τις ειδήσεις των 8.00. 

 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ