26/03/2014
Απελευθερώνοντας βιβλία! του Σέργιου Μήλη
Τα βιβλία ταξιδεύουν και συνδέουν ανθρώπους, με έναν απλό και υπέροχο τρόπο
«Ένα βιβλίο δεν είναι απλά ένας φίλος, δημιουργεί φίλους για σένα. Όταν διαβάζεις ένα βιβλίο, πλουτίζεις. Αλλά όταν το δίνεις σε κάποιον άλλον πλουτίζεις τριπλά».
Τα παραπάνω λόγια του συγγραφέα Χένρι Μίλερ αποτέλεσαν την έμπνευση για μια παρέα Αμερικάνων, οι οποίοι δημιούργησαν το κίνημα του bookcrossing (βιβλιοδρομία σε ελεύθερη απόδοση), με σκοπό να κάνουν όλον τον κόσμο μια βιβλιοθήκη.
Πρόκειται για την πρακτική του να αφήνει κάποιος ένα βιβλίο σε κάποιον δημόσιο χώρο με σκοπό να το πάρει και να το διαβάσει κάποιος άλλος, ο οποίος, στη συνέχεια, επίσης, θα το αφήσει σε κάποιο άλλο σημείο, μέχρι να το πάρει ο επόμενος κ.ο.κ. Σκοπός της πρακτικής αυτής είναι η διάδοση του βιβλίου από χέρι σε χέρι ως αγαθό και μέσο πολιτισμού, αλλά, κυρίως, η σύνδεση και η επαφή των ανθρώπων μέσω της ανάγνωσης βιβλίων.
Ξεκίνησε τον Απρίλη του 2001, στο Αϊντάχο των ΗΠΑ από τον Ρον Χορνμπέικερ, ο οποίος, αφού παράτησε την κτηνιατρική για να ασχοληθεί με τις τεχνολογικές ανησυχίες του και ερεύνησε τις ιστοσελίδες που βοηθούν τον κόσμο να ακολουθεί τα ίχνη άλλων αντικειμένων στον πλανήτη (όπως χαρτονομίσματα και φωτογραφικές μηχανές), έστησε μαζί με τρεις φίλους του το bookcrossing.com, μέσω του οποίου άρχισε το ταξίδι των βιβλίων και η σύνδεση ανθρώπων μέσω αυτών.
«Δεν περιμέναμε ότι το bookcrossing θα εξαπλωθεί τόσο πολύ και τόσο γρήγορα και εκπλαγήκαμε από τη διεθνή του απήχηση», δηλώνει στη «σχεδία» η Χέδερ Μέχρα-Πέντερσεν (Heather Mehra-Pedersen), μέλος της ιδρυτικής τετράδας του bookcrossing.
Πράγματι, μέσα σε δύο χρόνια, η ιστοσελίδα είχε πάνω από εκατό χιλιάδες μέλη, και το 2004 ο όρος «bookcrossing» συμπεριλήφθηκε στα πολύ γνωστά λεξικά της Οξφόρδης.
Σήμερα, τα μέλη αυτής της παγκόσμιας βιβλιοθήκης ξεπερνούν τα δύο εκατομμύρια, ενώ τα βιβλία που ταξιδεύουν είναι πάνω από δέκα εκατομμύρια σε 132 χώρες! Σάιτ ανταλλαγής βιβλίων, φόρουμ συζήτησης και οτιδήποτε αφορά το bookcrossing έχουν ξεπηδήσει σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.
Η διαδικασία απελευθέρωσης
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να μοιραστεί κάποιος ένα βιβλίο που του αρέσει. Ο «άγριος» τρόπος, όπως τον ονομάζουν οι εμπνευστές της ιδέας, που είναι και ο πιο δημοφιλής, είναι αυτός που περιγράψαμε παραπάνω, με την απελευθέρωση ενός βιβλίου σε δημόσιο χώρο ώστε να φτάσει στα χέρια κάποιου άγνωστου αναγνώστη.
Γίνεται επίσης με ανταλλαγή μέσω των μελών των διαφόρων κοινοτήτων, καθώς και με παραγγελίες όταν κάποιο μέλος θέλει να διαβάσει κάποιο συγκεκριμένο βιβλίο.
Τα μέλη του bookcrossing έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, όταν «απελευθερώνουν» ένα βιβλίο για να ταξιδέψει, να γράψουν στο εξώφυλλο έναν μοναδικό κωδικό ταυτότητας του βιβλίου (BCID), μέσω του οποίου θα μπορούν να παρακολουθούν διαδικτυακά την πορεία του κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του. Χάρη σε αυτόν τον κωδικό, όποιος διαβάζει το βιβλίο έχει τη δυνατότητα να γράψει σχόλια και κριτικές, τα οποία μπορούν να διαβαστούν από όλους όσους έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο.
Τα βιβλία μπορεί να τα διαβάσει όποιος θέλει, όποιος τα συναντήσει μπροστά του.
Σε όλες τις χώρες, υπάρχουν και αρκετές Επίσημες Ζώνες BookCrossing (OBCZ), δηλαδή σημεία, κυρίως καφέ ή άλλα καταστήματα, όπου οι BookCrossers απελευθερώνουν συστηματικά βιβλία. Και βέβαια, αν το βιβλίο που «απελευθέρωσες» περάσει από αρκετούς αναγνώστες που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο ή δεν αποφασίσουν να το σχολιάσουν, μπορεί να το «χάσεις» για χρόνια μέχρι να ξαναβρείς τα ίχνη του!
«Πιστεύουμε ότι το bookcrossing βοηθάει στη δημιουργία νέων αναγνωστών. Πολλοί βρίσκουν ένα βιβλίο σε κάποιο απίθανο μέρος και το διαβάζουν, παρόλο που δεν είναι συστηματικοί αναγνώστες. Γι’ αυτό, η «άγρια απελευθέρωση» των βιβλίων παραμένει η καρδιά και η ψυχή του bookcrossing», λέει η Χέδερ. Και προσθέτει: «Η πρακτική αυτή βοηθάει να έρθουν πιο κοντά οι άνθρωποι. Στο ετήσιο συνέδριό μας, που γίνεται κάθε Απρίλη σε διαφορετική χώρα, συγκεντρώνονται μέλη από όλον τον κόσμο και υπάρχει μεγάλη συμμετοχή, ενώ ένα βιβλίο μπορεί να ταξιδέψει στο μισό πλανήτη μέσα σε λίγες βδομάδες. Υπάρχουν βιβλία που έχουν διαβαστεί από περισσότερα από 50 μέλη και η κατηγορία που έχει τη μεγαλύτερη ζήτηση είναι τα μυθιστορήματα, ίσως επειδή ένα καλό μυθιστόρημα δεν παλιώνει ποτέ».
Πάρτι διαρκείας
Μπορεί το διάβασμα βιβλίων να μην είναι μία από τις πιο αγαπημένες συνήθειες των Ελλήνων (για να το πούμε κομψά...) και το ποσοστό συστηματικών αναγνωστών να είναι πολύ μικρό, αλλά, παρ’ όλ’ αυτά, υπάρχει μια δυναμική κοινότητα βιβλιοδρομέων (bookcrossers), με μέλη σε διάφορες πόλεις της χώρας. Σε κάθε πόλη, η παρέα των βιβλιοδρομέων οργανώνει συχνά συναντήσεις, εκδηλώσεις, καθώς και εκδρομές σε άλλες πόλεις. Κάθε χρόνο δε, από το 2006 και μετά, πραγματοποιείται και το ετήσιο ελληνικό συνέδριο των βιβλιοδρομέων. Το καλοκαίρι που μας πέρασε, το 8ο συνέδριο πραγματοποιήθηκε στη Σκύρο.
Ο Παναγιώτης από την Αθήνα, φανατικό μέλος της παρέας των βιβλιοδρομέων, μας λέει: «Η διαδικασία της απελευθέρωσης βιβλίων δεν είναι καθόλου απρόσωπη, πρόκειται για ένα πάρτι διαρκείας με χιλιάδες καλεσμένους και αντί για ποτά μοιράζονται βιβλία! Τα είδη με τη μεγαλύτερη ζήτηση είναι με διαφορά η λογοτεχνία και, ιδιαίτερα, η πεζογραφία. Λιγότερο η ποίηση. Πέραση έχει και η ιστορία, ενώ υπάρχει ιδιαίτερη αγάπη και για την αστυνομική λογοτεχνία».
Όσο για το κατά πόσο υπάρχει επαφή με μέλη από το εξωτερικό, μπορεί η απάντηση του Παναγιώτη να ήταν αρνητική, αλλά έβγαλε είδηση: «Τώρα ξεκινάμε να κάνουμε κάτι οι Αθηναίοι bookcrossers, σκεφτόμαστε να διεκδικήσουμε το Διεθνές Συνέδριο του 2016, οπότε ναι, τώρα θα ξεκινήσουμε τις επαφές με το εξωτερικό».
Αν όντως το διεθνές συνέδριο του 2016 γίνει στην Αθήνα, σίγουρα θα είμαστε εκεί και θα το παρακολουθήσουμε με μεγάλο ενδιαφέρον.
Ώς τότε, αν δείτε ένα βιβλίο σε κάποιο παγκάκι ή σε κάποιο άλλο ασυνήθιστο μέρος, μην το αγνοήσετε, θα έχει πολλές ωραίες ιστορίες να σας πει!
Links
www.bookcrossing.com
http://bcgreece2013.zohosites.com/Greek-BC-community.html
http://www.bookcrossing.com/forum/28
https://www.facebook.com/8thGreekBookcrossingConventionSkyros2013
ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ
- Περιεχόμενα τεύχους #14
- Η Θεσσαλονίκη της αλληλεγγύης, του Νίκου Κωνσταντίνου
- Απελευθερώνοντας βιβλία! του Σέργιου Μήλη
- Sex 'n' drugs και… Ταλιµπάν, του Βασίλη Παπακριβόπουλου
- Κόµικ: Πλάτανος, του Soloup
- Η σεζόν ξεκίνησε! του Γιώργου Αράπογλου
- «Η καλύτερη επιλογή είναι να γελάσεις...». Συνέντευξη των DUO FINA στην Ελεωνόρα Ορφανίδου
- Το παιχνίδι που µας ενώνει. Συνέντευξη του Λίβον Μπις στον Θάνο Σαρρή
- Παθιασµένος µε ό,τι έχει µηχανή! Συνέντευξη του Σεµπάστιαν Φέτελ στον Callum McSorley
- Ένα ξέµπαρκο τζόβενο από τον Κολωνό. Συνέντευξη του Θανάση Σκρουµπέλου στον Μάκη Διόγο
- Ζωή πέρα από τη φαντασία. Συνέντευξη του Γκάρι Όλντµαν στην Jane Graham
- Γελοιογραφία του Πέτρου Ζερβού
- Λόγια της πλώρης του Χρήστου Αλεφάντη
- Εστιάζω του Κωστή Μπακόπουλου
- Επικοινωνία Οι αναγνώστες µας
- Γελοιογραφία του Τάσου Αναστασίου
- Παραδοξολογίες του Βαγγέλη Χερουβείµ
- Για δυνατούς λύτες της Αναστασίας Σιµιτσιάδη
- Γελοιογραφία του Βαγγέλη Χερουβείµ
- Συναντήσεις του Γιώργου Αράπογλου
- Επείγοντα περιστατικά του Γιώργου Μπαζίνα
- Γελοιογραφία του Μιχάλη Κουντούρη
- Aστικοί µύθοι του Άγγελου Τσέκερη
- Out & About του Νέστορα Πουλάκου
- Φθηνός σκούφος του Γιώργου Αράπογλου
- Πατριδογευσία της Χρυσάνθης Παπαγεωργίου
- Street News της Αναστασίας Σιµιτσιάδη
- Πρόσωπα, του Γιώργου Αράπογλου
Newsletter