Shedia

EN GR

31/07/2013

Το µέγεθος µετράει, της Μαρίας Ψαρά

Η προστασία των θαλασσών ξεκινάει από το καλάθι του ψαρά, αλλά και το πιάτο στο τραπέζι µας.
 
της Μαρίας Ψαρά
 
Κι όµως, ο κολιός δεν πρέπει να τρώγεται τον Αύγουστο.  Όσο νόστιµος κι αν είναι, ο Αύγουστος είναι ο µήνας που το συγκεκριµένο ψάρι αναπαράγεται. Κι αν εξακολουθήσουµε να τον... ξεκοκαλίζουµε σε αυτή του τη φάση, σε µερικά χρόνια µπορεί να µην υπάρχει! 
Το ίδιο οφείλουµε να σκεφτόµαστε για όλα τα ψάρια που απολαµβάνουµε το καλοκαίρι µε ουζάκι ή µπύρα στις ψαροταβέρνες της ακροθαλασσιάς. Στα ψάρια –τουλάχιστον–¬ το µέγεθος µετράει και η προστασία της περιόδου της αναπαραγωγής και της... ενηλικίωσής τους είναι η παρακαταθήκη µας για το µέλλον τους.
 
Είναι γνωστό πια ότι υπάρχουν συγκεκριµένα µεγέθη ψαριών, διαφορετικά για κάθε είδος, τα οποία επιτρέπεται να καταναλώνουµε. Τείνουµε, όµως, να το «ξεχνάµε» όταν ψαρεύουµε εµείς τα ψάρια µας, όταν τα αγοράζουµε από την κοντινή µας ψαραγορά ή όταν τα παραγγέλνουµε σε ένα ταβερνείο. 
Ήδη στην Ελλάδα, αλλά και στη Μεσόγειο γενικότερα, πολλά είδη ψαριών (και θαλάσσιων οργανισµών γενικά) έχουν υπεραλιευθεί. Αυτό σηµαίνει ότι τα αποθέµατα τους –απόθεµα είναι ο όρος που χρησιµοποιούν οι ειδικοί για να περιγράψουν τον πληθυσµό ενός είδους ψαριού υπό εκµετάλλευση–  έχουν αλιευθεί και έχουν µειωθεί τόσο πολύ, που δεν µπορούν να αναπαραχθούν και να διατηρήσουν τον πληθυσµό τους σε ικανοποιητικό επίπεδο. Κάποιο είδος µπορεί ακόµα και να εξαφανιστεί, αν η αλιευτική δραστηριότητα ξεπεράσει ένα συγκεκριµένο όριο.
 
«Ένας από τους βασικούς λόγους της υπεραλίευσης είναι ότι ψαρεύουµε νεαρά ψάρια που δεν έχουν προλάβει καν να αναπαραχθούν και ψάρια που είναι "αυγωµένα" και δεν έχουν προλάβει καν να γεννήσουν. Η σηµασία του να µην ψαρεύουµε και καταναλώνουµε νεαρά ψάρια σχετίζεται και µε το γεγονός ότι κάποια είδη αλλάζουν φύλο στην πορεία της ζωής τους, όπως η γόπα, που γεννιέται θηλυκό και, αφού ωριµάσει, µετατρέπεται σε αρσενικό!», µας εξήγησε ο Γιώργος Παξιµάδης, υπεύθυνος του Θαλάσσιου Προγράµµατος του WWF Ελλάς. 
 
Σύµφωνα µε τα διαθέσιµα στοιχεία, το 82% των ιχθυοαποθεµάτων της Μεσογείου είναι υπεραλιευµένα. Η προστασία των ιχθυοαποθεµάτων µας είναι ευθύνη του ελληνικού κράτους, όπως ορίζει και η ευρωπαϊκή νοµοθεσία. Παρά τα όποια ισχύοντα µέτρα, η εφαρµογή τους είναι συχνά ελλιπής και υπάρχουν πάρα πολλά γενναία βήµατα που πρέπει ακόµα να γίνουν για να υπάρξει σωστή διαχείριση του θαλάσσιου πλούτου µας. 
 
Πέρα από τα είδη που προστατεύονται από τη νοµοθεσία, υπάρχουν διάφορα είδη ψαριών των οποίων τα αποθέµατα απειλούνται και τα οποία δεν πρέπει να καταναλώνουµε.  Είδη που τα αποθέµατά τους απειλούνται είναι ο ερυθρός τόνος, ο ξιφίας, ο γαλέος και οι καρχαρίες. Καλό θα είναι να µην τα καταναλώνουµε. Τα διάφορα είδη γαλέου στη χώρα µας (π.χ. δροσίτης, αστρογαλέος και γκριζογαλέος) έχουν υπεραλιευθεί, µε αποτέλεσµα πολλές φορές τα εστιατόρια να χρησιµοποιούν  –και άρα εµείς να καταναλώνουµε– διάφορα άλλα είδη καρχαριών. Γενικότερα, θα πρέπει να µην καταναλώνουµε καρχαρίες (π.χ. ο γαλάζιος καρχαρίας πωλείται στα σούπερ µάρκετ µε την ένδειξη «Γλαύκος»).
 
Πέρα από την ευθύνη της Πολιτείας σε σχέση µε την έλλειψη ελέγχων για το µέγεθος των ψαριών, υπάρχει και η ατοµική µας ευθύνη. Αν δεν φροντίσουµε και εµείς, κάποια είδη ψαριών µπορεί να αφανιστούν... 
 
Το WWF έχει δηµοσιεύσει έναν αναλυτικό κατάλογο µε... FishTips για τα ψάρια που πρέπει να ψαρεύουµε, να αγοράζουµε και να καταναλώνουµε. Η «σχεδία» σήµερα  σας  δίνει µια... «µυρωδιά».                   
 
 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ