Shedia

EN GR

15/08/2015

Συνέντευξη - Λέοντας Λογοθέτης

Ηµερολόγια καλοσύνης
 
Ένας συγγραφέας ελληνικής καταγωγής γύρισε τον κόσµο, 
στηριζόµενος στη γενναιοδωρία των ξένων.
 
Συνέντευξη του Λέοντα Λογοθέτη
Από: Μαρίνα Τσικλητήρα
Συγγραφέας, τηλεοπτική περσόνα, οµιλητής και φιλάνθρωπος, ο ελληνικής καταγωγής Λέων Λογοθέτης (Leon Logothetis) είναι στην πραγµατικότητα παγκόσµιος ταξιδιώτης και ανιχνευτής των ωραίων αισθηµάτων. Οι άνθρωποι που συνάντησε στις 90, περίπου, χώρες που έχει επισκεφθεί έχουν αποτελέσει ένα είδος βατήρα ώστε να καταδυθεί στην καλοσύνη και τη γενναιοδωρία που κρύβεται ακόµα και στις φαινοµενικά ασήµαντες κινήσεις και σκέψεις. 
 
Κάποτε, ο Λέων εργαζόταν ως χρηµατιστής στο Λονδίνο. Όµως, η υπερβολική πίεση και η παντελής έλλειψη έµπνευσης τον έσπρωξαν στα δίχτυα της χρόνιας κατάθλιψης. Μια µέρα, µε αφορµή την ταινία «Ηµερολόγια Μοτοσικλέτας» που του καρφώθηκε στο µυαλό, εγκατέλειψε τα πάντα και πήρε τους δρόµους. Στόχος του, να ανακαλύψει τον επαναστάτη που όλοι κρύβουµε µέσα µας, έναν επαναστάτη που επιµένει ότι αξίζουµε πολλά περισσότερα από όσα νοµίζουµε. Ότι η ζωή µας είναι δική µας. Ότι τα όνειρά µας είναι εφικτά, αρκεί να συνειδητοποιήσουµε τη σηµασία της ανθρώπινης επαφής και επικοινωνίας. 
Ο Λέων διέσχισε και τις 5 ηπείρους, ξοδεύοντας µόλις 5 δολάρια (ή 5 λίρες ή 5 ευρώ) την ηµέρα, ακουµπώντας αποκλειστικά στην καλοσύνη των ξένων για να τα βγάλει πέρα. Οι περιπέτειές του έγιναν βιβλίο («Amazing Adventures of a Nobody»), µεταφέρθηκαν στην τηλεόραση και πήραν τη µορφή αφήγησης σε σηµαντικά ΜΜΕ, όπως οι «Los Angeles Times», η «San Francisco Chronicle» και «οι New York Times».
Ο Λογοθέτης δεν περιορίζεται στις ωραίες σκέψεις. Κάποια στιγµή, οδήγησε από το Λονδίνο µέχρι τη Μογγολία, συγκεντρώνοντας χρήµατα για να αγοράσει 10.000 βιβλία για τα µη προνοµιούχα παιδιά των ΗΠΑ. Διέσχισε, επίσης, µε ένα vintage λονδρέζικο ταξί όλη την Αµερική, προσφέροντας δωρεάν κούρσες σε όσους τις είχαν ανάγκη.
 
Για το επόµενο βιβλίο του, «The Kindness Diaries» («Ηµερολόγια καλοσύνης»), έκανε το γύρο του κόσµου επάνω σε µια vintage µοτοσικλέτα, ονόµατι... «Καλοσύνη 1». Πέρασε από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη, την Ινδία, την Καµπότζη, το Βιετνάµ και τον Καναδά, ζητώντας από τους ανθρώπους φαγητό, βενζίνη και κατάλυµα. Η γενναιοδωρία της ανθρωπότητας τον κέρδισε για µία ακόµα φορά, χαράζοντας µέσα του ανεξίτηλες εικόνες και ιστορίες, τις οποίες µας µεταφέρει µέσα από το περιπετειώδες ηµερολόγιό του. Το σηµαντικότερο; Κατάφερε να ανταποδώσει τις καλές πράξεις, αιφνιδιάζοντας τους καλούς Σαµαρείτες και αποδεικνύοντας ότι, τελικά, η καλοσύνη είναι µεταδοτική. Και µπορεί να αλλάξει τη ζωή µας.
Συµβαίνουν καλά πράγµατα
 
Αναρωτιέµαι, συχνά, είναι έµφυτη η καλοσύνη ή διδάσκεται;
 
Πιστεύω πως είναι έµφυτη σε όλους µας. Ωστόσο, όσο περνά ο καιρός και αντιµετωπίζουµε τη σκληρή πραγµατικότητα της ζωής, χάνουµε την ικανότητα να ζούµε «από καρδιάς». Όµως, ακόµα κι αν µέρος της παιδικής µας αθωότητας χαθεί, αν δεσµευτούµε να ζήσουµε µε αφετηρία την αγάπη, µπορούµε να αναζωπυρώσουµε τη φλόγα της καλοσύνης που ζει µέσα σε όλους µας.
Με όλα τα φριχτά γεγονότα που πληροφορούµαστε, µέσα από το ίντερνετ, καθηµερινά, πόσο εύκολο είναι να επιµείνει κανείς ότι η ανθρώπινη φύση είναι βασικά καλή;
 
Συµβαίνουν πραγµατικά άσχηµα πράγµατα. Αλλά συµβαίνουν και καλά. Έχω δει και τις δύο πλευρές του νοµίσµατος και νιώθω πως, αν επικεντρώσουµε όλη την ενέργειά µας στα θετικά, µπορούµε να αλλάξουµε ρότα στη ζωή µας και στη ζωή των γύρω µας. Όπως λέει και η γνωστή φράση, «κάθε ταξίδι ξεκινά µε ένα βήµα». Πιστεύω ότι το να ξεκινήσει ο καθένας από µας το «ταξίδι» του µε αφετηρία την αγάπη και τη συµπόνια είναι θέµα µιας απλής απόφασης. Δεν είναι πάντα εύκολο, ειδικά όταν αντιµετωπίζεις φοβερές φρικαλεότητες. Παρ’όλ’ αυτά, αν υπάρχει ένας άνθρωπος ο οποίος αποδεικνύει ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατόν, αυτός είναι ο Νέλσον Μαντέλα. Ένας άνθρωπος που εστάλη στη φυλακή για 27 χρόνια, κι όµως η επιθυµία του για ειρήνη υποσκέλισε την επιθυµία του για εκδίκηση. Να µία περίπτωση, λοιπόν, στην οποία η αγάπη νίκησε το κακό.
 
 
 
 
Μπορεί ένα βιβλίο όπως τα «Ηµερολόγια καλοσύνης» να παρακινήσει τους ανθρώπους να λειτουργήσουν µε αγαθότητα;
 
Θα ήθελα να σκέφτοµαι πως το βιβλίο µου µπορεί να εµπνεύσει τους ανθρώπους να κοιτάξουν τη ζωή τους κατάµατα και να επαναπροσδιορίσουν τις πεποιθήσεις τους για τον εαυτό τους, αλλά και για την αθρωπότητα γενικώς. Θεωρώ ότι, πολύ συχνά, τα ΜΜΕ µεγεθύνουν τις αρνητικές πλευρές της ανθρώπινης συµπεριφοράς. Αναρωτιέµαι: «Τι θα συνέβαινε εάν ο µεγεθυντικός φακός εστιάζε σε όσα θετικά συµβαίνουν στον πλανήτη;». Μην επιτρέπετε σε κανέναν να σας πει ότι τίποτα καλό δεν συµβαίνει στον κόσµο µας. Συµβαίνουν καλά πράγµατα διαρκώς. Παντού. Αυτήν ακριβώς τη στιγµή.
 
Η Άννα, την οποία, όπως γράφετε στα «Ηµερολόγια», συναντήσατε στη Θεσσαλονίκη, πιστεύει ότι οι άνθρωποι αλλάζουν. Συµφωνείτε µε την άποψή της; Μπορεί µια πράξη καλοσύνης να µετατρέψει ένα «κακό» άτοµο σε ελαφρώς καλύτερο;
 
Πιστεύω ότι οι άνθρωποι µπορούν να αλλάξουν, αν και για όσους έχουν πονέσει πολύ και έχουν υπάρξει βυθισµένοι στην αρνητικότητα για µεγάλο χρονικό διάστηµα, η αλλαγή τους προς το καλύτερο φαντάζει ως ακόµα µεγαλύτερη πρόκληση. Πάντως, ένα πράγµα που έχω µάθει ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσµο είναι πως, τελικά, είµαστε όλοι ίδιοι. Ναι, ίσως έχουµε διαφορετικές κουλτούρες ή διαφορετικές πεποιθήσεις, όµως κάτω από την επιφάνεια όλοι θέλουµε το ίδιο πράγµα: Θέλουµε να µας δουν. Θέλουµε να ακουστούµε. Θέλουµε να συνδεθούµε. Χωρίς αυτά τα τρία είναι πολύ ευκολότερο να πέσεις στα σκοτεινότερα πηγάδια της ανθρώπινης ψυχής, εκεί όπου γεννιέται το µίσος, όπου η αγάπη µπορεί να σβήσει.
 
Ο αληθινός πλούτος
Μία από τις βασικές ιδέες στο βιβλίο σας είναι το να προσφέρεις χωρίς να περιµένεις αντάλλαγµα. Όµως, κάθε πράξη καλοσύνης, κάθε δώρο που προσφέρουµε µας δίνει ένα είδος ανταλλάγµατος: την ικανοποίηση ότι καταφέραµε να κάνουµε κάποιον να χαρεί. Δεν είναι έτσι;
 
Το µεγαλύτερο δώρο που έχω λάβει ποτέ ήταν η χαρά που αισθάνθηκα όντας χρήσιµος για ένα άλλο ανθρώπινο πλάσµα. Λέγοντας «δώρα» δεν εννοώ µόνο υλικά πράγµατα, εννοώ και το δώρο της αγάπης, της κατανόησης, της ελπίδας. Μιλάω για δώρα που όλοι είµαστε σε θέση να προσφέρουµε και όλοι, βαθιά µέσα µας, λαχταρούµε να λάβουµε. Οπότε, για να απαντήσω στην ερώτησή σας, ναι, το να προσφέρεις είναι µια πράξη ικανοποίησης από µόνη της.
 
Εφόσον, λοιπόν, η προσφορά εµπεριέχει και την ικανοποίηση εκείνου που προσφέρει, η θυσία είναι πράγµατι θυσία;
 
Πιστεύω ότι υπάρχουν διαφορετικά είδη θυσίας. Υπάρχει η θυσία των µελών της ελ-
ληνικής Εθνικής Αντίστασης στον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο, όταν λίγοι γενναίοι έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία των πολλών. Κι έπειτα, υπάρχει η θυσία σε ένα πιο µικροσκοπικό επίπεδο, όταν βάζουµε τις ζωές των παιδιών και της οικογένειάς µας ψηλότερα από τα προσωπικά µας όνειρα και «θέλω». Άρα, ναι, πολλές φορές η θυσία είναι όντως θυσία. Βέβαια, συχνά ωφελεί το άτοµο που καλείται να θυσιάσει τις άµεσες ανάγκες και επιθυµίες του.
Ποια από τις ιστορίες που βιώσατε σας άγγιξε περισσότερο και γιατί;
 
Η ιστορία του Τόνι, ενός αµερικανού άστεγου. Φαινοµενικά, έδειχνε να µην έχει τίποτα δικό του. Ούτε σπίτι, ούτε χρήµατα, ούτε φαγητό. Κι όµως, κάτω από την επιφάνεια της εξωτερικής του κατάστασης, διέθετε απίστευτο πλούτο. Πνευµατική γενναιοδωρία και καλοσύνη που µε άγγιξαν βαθιά. Το δώρο του στον κόσµο δεν ήταν υλικό, ήταν η καρδιά του. Μια καρδιά που είχε βουτηχτεί στην τραγωδία και τον πόνο. Κι όµως, ήταν ακόµα γεµάτη από τη χάρη της καλοσύνης. Ο Τόνι µε δίδαξε ότι ο αληθινός πλούτος δεν βρίσκεται στο πορτοφόλι µας, αλλά µέσα µας.
 
Ο κόσµος µας είναι ωραίο µέρος ή επικίνδυνο; 
 
Και τα δύο. Μη νοµίζετε πως το ταξίδι µου ήταν εξ ολοκλήρου ποτισµένο από ευγενή αισθήµατα. Επισκέφθηκα τα πεδία θανάτου στην Καµπότζη, ένα µέρος υπογεγραµµένο από το Κακό. Επισκέφθηκα, επίσης, µέρη που µε ώθησαν να πιστέψω ότι, παρόλο που συµβαίνουν άσχηµα πράγµατα, συµβαίνουν και καλά και αυτά τα τελευταία έχουν τη δύναµη να αποδυναµώσουν τα αρνητικά που απειλούν να µας καταβροχθίσουν.
 
Η αλήθεια είναι θέµα οπτικής; Ποια είναι η µεγαλύτερη προσωπική σας αλήθεια; 
 
Νοµίζω ότι, τελικά, η αλήθεια είναι η αλήθεια. Τα γεγονότα είναι γεγονότα. Οι διεθνείς νόµοι είναι διεθνείς. Πάντως, η πρόκληση να φτάσουµε στην αλήθεια εµφανίζεται όταν φέρνουµε τις προσωπικές µας απόψεις, θέσεις και προκαταλήψεις στην εξίσωση. Αυτά τα προσωπικά στοιχεία είναι που ξεκινούν τους πολέµους, δηµιουργούν συγκρούσεις και µολύνουν τις ζωές µας µε την επιθυµία µας να έχουµε δίκιο. Η µεγαλύτερη προσωπική µου αλήθεια είναι ότι η αλλαγή αρχίζει από µέσα µας. Ο καθένας µας έχει τη δύναµη να αντιδράσει σε διάφορες καταστάσεις µε αγάπη ή µε µίσος. Προσέξτε τι θα επιλέξετε.
 
Έχετε ελληνική καταγωγή. Τι σκέφτεστε για τους Έλληνες όσον αφορά την καλοσύνη; Είναι πιο γενναιόδωροι σήµερα; Η οικονοµική κρίση τούς έχει φέρει πιο κοντά τον έναν στον άλλον ή επέδρασε επάνω τους µε τον εντελώς αντίθετο τρόπο; 
 
Αν και µεγάλωσα στο Λονδίνο, και οι δύο γονείς µου είναι Έλληνες. Ενστάλλαξαν, λοιπόν, µέσα µου τον πολιτισµό του «φιλότιµου». Όπου φιλότιµο είναι η δύναµη να κάνεις καλό µε το να είσαι καλός, µε το να εµπνέεις το καλό. Τα ταξίδια µου στον κόσµο, που εξαρτήθηκαν από την καλοσύνη των ξένων, είναι απλώς ένας τρόπος να συνεχίσω αυτή την παµπάλαια παράδοση του φιλότιµου, την οποία αισθανόµουν κάθε φορά που προσγειωνόµουν στο αεροδρόµιο της Αθήνας και συνέχιζα προς στα νησιά για το ετήσιο καλοκαιρινό µου προσκύνηµα. Διασχίζοντας την Ελλάδα, διδάχτηκα µερικά από τα πιο σηµαντικά µου µαθήµατα για τη ζωή και τον κόσµο. Παρόλο που η χώρα υποφέρει, θα σηκωθεί ξανά. Δεν υπάρχει καµία αµφιβολία γι΄αυτό. Μια χώρα µε τόσο πλούσια ιστορία και παράδοση θα βρει τον τρόπο να µεταµορφώσει τον πόνο των Ελλήνων σε ευηµερία, εξωτερική και εσωτερική. Ποτέ δεν θα τα παρατήσουν οι Έλληνες. Ποτέ.
 
Το ταξίδι µετράει περισσότερο για σας ή ο προορισµός;
 
Μερικές φορές, στη διάρκεια του ταξιδιού µου, έχει µεγαλύτερη σηµασία ο προορισµός. Όµως, καθώς ξανασκέφτοµαι τις περιπέτειές µου, αρχίζω να συνειδητοποιώ ότι στο ταξίδι βρίσκεται η µαγεία. Ο προορισµός είναι απλά ένας στόχος. Τα σηµαντικότερα µαθήµατα ζωής κρύβονται στο ταξίδι. Μαθήµατα που µπορούν να χρησιµεύσουν για να εµπνεύσουν την αλλαγή στον τραυµατισµένο κόσµο µας.