29/05/2013
Μόνο για άνδρες!, του Θάνου Σαρρή
Έρευνα του αντιρατσιστικού οργανισμού Foul επιβεβαιώνει ότι ελληνικό ποδόσφαιρο και ομοφοβία πάνε χέρι χέρι.
«Πάντα πίστευα πως μπορώ να κρατήσω αυτό το μυστικό. Το ποδόσφαιρο αποτελούσε τη διέξοδό μου, την ταυτότητά μου. Πλέον ήρθε η ώρα να αποχωρήσω από την ενεργό δράση και να ανακαλύψω τον εαυτό μου μακριά από το ποδόσφαιρο. Τα προηγούμενα 25 χρόνια φοβόμουν να το πω, αλλά τώρα, έχοντας αποκαλύψει το μυστικό μου, νιώθω ένας ελεύθερος άνθρωπος». Με τα λόγια αυτά ο αμερικανός επιθετικός Ρόμπι Ρότζερς βγήκε μπροστά για να αποκαλύψει ότι είναι ομοφυλόφιλος και παράλληλα ενημέρωσε για την απόφασή του να σταματήσει την μπάλα σε ηλικία 25 ετών. Θεώρησε ότι από τη στιγμή που όλος ο κόσμος ξέρει, δεν μπορούσε να συνεχίσει.
Η ομοφοβία στο ποδόσφαιρο αποτελεί ένα φαινόμενο που ολοένα και εξαπλώνεται. Σε συζήτηση που είχα πριν από περίπου ένα χρόνο με τον υπεύθυνο επικοινωνίας της οργάνωσης Kick It Out, η οποία αποτελεί τη ναυαρχίδα των πρωτοβουλιών κατά του ρατσισμού στο αγγλικό ποδόσφαιρο, μου είχε ξεκαθαρίσει ότι «O ρατσισμός πλέον έχει εξελιχθεί. Τα πράγματα έχουν αλλάξει. Πλέον τα κρούσματα έχουν να κάνουν περισσότερο με τον αντισιμητισμό, τον αντι-ισλαμισμό και την ομοφοβία». Ο Ρότζερς ήταν ο μόλις τρίτος ποδοσφαιριστής στην Αγγλία μετά τους Τζάστιν Φασάνου και Άντον Χάισεν που βγήκε δημόσια και είπε ότι είναι γκέι.
Και στην Ελλάδα; Δυστυχώς τα πράγματα δείχνουν χειρότερα. Κανείς δεν έχει μιλήσει για το θέμα και οι φήμες που θέλουν κάποιους ποδοσφαιριστές να είναι ομοφυλόφιλοι πλανώνται στις πιάτσες των δημοσιογράφων και των οπαδών. Άλλες φορές είναι βάσιμες, άλλες όχι. Το βέβαιο είναι ότι υπάρχει στοχοποίηση από την κερκίδα, στην οποία ούτως ή άλλως η σεξιστική συνθηματολογία είναι κοινός τόπος. Η οργάνωση FOUL που συστήθηκε το καλοκαίρι του 2007 με σκοπό την εναντίωση της στη βία και στο ρατσισμό στο ποδόσφαιρο από τον έλληνα διαιτητή Αντώνη Δαλούκα διεξήγαγε πρόσφατα μια σπουδαία έρευνα με αντικείμενο την ομοφοβία στο ποδόσφαιρο, η οποία πήρε τη συμβολική ονομασία «οφσάιντ».
Η πρόταση για τη σχετική έρευνα είχε κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Αθλητική Ομοσπονδία Γκέι και Λεσβιών και ήταν ανάμεσα στις μόλις δέκα προτάσεις που εγκρίθηκαν και τελικά προχώρησαν. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα μέλη της επιτροπής που μελέτησαν όλες τις υποψηφιότητες αιφνιδιάστηκαν, καθώς για πρώτη φορά εμφανίστηκε κάποιος άνθρωπος ή φορέας από την Ελλάδα που έδειξε ενδιαφέρον για το τόσο ευαίσθητο αυτό ζήτημα– χωρίς, μάλιστα, να ανήκει ο ίδιος στην γκέι κοινότητα.
Η έρευνα διήρκησε τρεις μήνες (από τον Νοέμβριο του 2012 ως τον Ιανουάριο του 2013) και τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην Αμβέρσα πριν από λίγες εβδομάδες. Δεν ήταν λίγοι δε οι συμμετέχοντες που συσχέτισαν το φαινόμενο της ομοφοβίας με το αυξανόμενο κύμα ρατσισμού στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι πρέπει να υπάρχει ουσιαστική αντιμετώπιση και ενημέρωση και όχι ένα Σαββατοκύριακο στα γήπεδα με… μπλουζάκια και πανό.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαδικασία συλλογής δεδομένων. Οι συμμετέχοντες μπορούσαν να δώσουν απαντήσεις μέσω ίντερνετ, ωστόσο αρκετοί κλήθηκαν να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια. Κανείς δεν ήθελε όμως επίσημα να συμμετάσχει, παρά μόνο υπό το καθεστώς πλήρους ανωνυμίας. Αν μη τι άλλο, το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει ότι από την πρώτη στιγμή η κοινωνία μας είναι επιφυλακτική με το ζήτημα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας της foul (www.foul.gr) και του Αντώνη Δαλούκα δημοσιεύει αποκλειστικά η «σχεδία».
Στο δείγμα των 1.000 ατόμων το 64% ήταν άνδρες και το 36% γυναίκες, ενώ το 81% ήταν ετεροφυλόφιλοι, το 11% ομοφυλόφιλοι και το 8% αμφιφυλόφιλοι.
Από αυτούς το 44% απάντησε ότι έχει παρατηρήσει φαινόμενα ομοφοβίας στον αθλητισμό, ενώ το 81% αναγνώρισε τη δυσκολία του ποδοσφαιριστή να βγει μπροστά και να δηλώσει ότι είναι γκέι, αφού οι προκαταλήψεις θέλουν το ποδόσφαιρο ως ένα αυστηρά αρσενικό άθλημα. Είναι, λοιπόν, γνωστό στους περισσότερους ότι οι ομοφυλόφιλοι βρίσκονται κάπου στο ποδόσφαιρο. Και κατανοούν τους λόγους που αποφασίζουν να μείνουν στο σκοτάδι.
Σε ερώτηση για τους λόγους που στην Ελλάδα δεν υπάρχει ούτε ένας ποδοσφαιριστής που να έχει αποκαλύψει ότι είναι ομοφυλόφιλος, η πλειοψηφία (47%) έριξε τις ευθύνες στην συνακόλουθη αρνητική επιρροή που η αποκάλυψη αυτή θα είχε στην καριέρα του. Το 28% θεώρησε ότι η γενική κατακραυγή είναι αποτρεπτική, ενώ το 25% στάθηκε στους πραγματικούς κινδύνους διαπόμπευσής τους από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης!
Το ενθαρρυντικό είναι ότι από τα αποτελέσματα της έρευνας προκύπτει ότι υπάρχει αρκετός κόσμος που δείχνει κόκκινη κάρτα στις διακρίσεις. Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες (75%) θεωρούν ότι ο αθλητισμός και κυρίως το ποδόσφαιρο θα ήταν καλύτερο χωρίς την ομοφοβία, ενώ το 43% διαφωνεί κάθετα με το ότι αν ανακάλυπτε ότι ένας συμπαίκτης του είναι γκέι θα αναστατωνόταν. Παράλληλα, το 55% δηλώνει ότι θα ένιωθε εντελώς άνετα αν ένας παίκτης της ομάδας που υποστηρίζει έβγαινε μπροστά και αποκάλυπτε ότι είναι ομοφυλόφιλος.
Στην υποθετική κατάσταση που ως πατέρες ανακάλυπταν ότι το δεκάχρονο αγοράκι τους εισέπραττε ομοφιλοφυλική συμπεριφορά από συνομήλικό του σε ποδοσφαιρική ακαδημία, το 89% απάντησε ότι θα αντιδρούσε με συζήτηση και ενημέρωση περί της αξίας της διαφορετικότητας.
Όσον αφορά τον ιδανικό τρόπο για να δει η ομοφοβία την πόρτα της εξόδου από τα γήπεδα, το 59% των ερωτηθέντων θεωρεί καλύτερη λύση την ενεργοποίηση ποδοσφαιριστών εγνωσμένης αξίας που να υποστηρίζουν τη διαφορετικότητα. Το 20% ζητάει περισσότερες ενέργειες κατά της ομοφοβίας, ενώ το 21% θεωρεί πως δεν τίθεται λόγος, καθώς οι διαφορετικοί πρέπει απλά να απομονώνονται.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα σχόλια που έγιναν από κάποιους συμμετέχοντες. «Είναι η άσχημη αλήθεια, αλλά η Ελλάδα ανήκει γεωγραφικά στην Ανατολή και το Μεσαίωνα», γράφει κάποιος. Αλλά υπάρχει και η άλλη, η πιο «γκρι» πλευρά: «Ομοφυλοφιλία δεν αποτελεί νορμάλ συμπεριφορά», αναφέρει κάποιος άλλος. Είναι σαφές ότι οι προκαταλήψεις είναι ακόμα βαθιά ριζωμένες σε μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας.
«Από αυτά που έχω δει τον τελευταίο χρόνο τα αποτελέσματα της έρευνας ήταν τα αναμενόμενα. Ξέρουμε ότι υπάρχουν ομοφυλόφιλοι, ωστόσο θεωρώ απίθανο αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα να βγει κάποιος και να φανερώσει ότι είναι γκέι ή λεσβία», δηλώνει στη «σχεδία» ο Αντώνης Δαλούκας.
Επιστρέφοντας στο Ρόμπι Ρότζερς, αξίζει να υπογραμμιστεί ότι η ενέργειά του βρήκε θετική ανταπόκριση από ένα κομμάτι οπαδών της ομάδας τα ο7υ Σικάγο Φάιαρ. Πολλοί ήταν εκείνοι που δήλωσαν ότι μόνο σεβασμό νιώθουν για τον ίδιο και την προσωπική του ζωή. Άλλωστε, όπως αναφέρει ένα χαρακτηριστικό σχόλιο στην έρευνα του Αντώνη Δαλούκα: «Ο αθλητισμός ισοδυναμεί με σεβασμό, υγεία και πολιτισμό». Ποιες θα είναι οι αντιδράσεις όταν κάποια στιγμή εμφανιστεί και ο έλληνας Ρόμπι Ρότζερς; Ο χρόνος θα δείξει.
«Χρέος μας η προστασία της διαφορετικότητας»
Η «σχεδία» επικοινώνησε με τη Σούπερ Λίγκα και ζήτησε μια δήλωση από τον πρόεδρό της κ. Μώραλη για το θέμα της ομοφοβίας και, εν γένει, του ρατσισμού στα ελληνικά γήπεδα. Στην απάντησή του, ο κ. Μώραλης, μεταξύ άλλων, χαρακτήρισε «χρέος» την προβολή και στήριξη της διαφορετικότητας «μέσω της δυναμικής του ποδοσφαίρου, του δημοφιλέστερου αθλήματος». Αναλυτικά η δήλωση το κ. Μώραλη έχει ως εξής:
«Αν και στη χώρα μας τα κρούσματα ρατσισμού και ομοφοβίας στα γήπεδα είναι περιορισμένα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν παύουν να μας απασχολούν πολύ σοβαρά και πάγια θέση της διοργανώτριας είναι ότι η ανοχή σε τέτοια φαινόμενα πρέπει να είναι μηδενική, ακόμα και αν σημειωθεί ένα μεμονωμένο περιστατικό.
Η Σούπερ Λίγκα στέκεται αρωγός σε όλες τις προσπάθειες που αποσκοπούν στην ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση της φίλαθλης κοινής γνώμης για κοινωνικά θέματα όπως η φτώχεια και ο ρατσισμός, είτε αυτός αφορά θρησκευτικές ή σεξουαλικές προτιμήσεις είτε φυλετικές και έχει στηρίξει πολλές φορές έμπρακτα και ηθικά την Εθνική Ομάδα Αστέγων.
Κάθε αγωνιστική περίοδο σε συνεργασία με τους αρμόδιους θεσμικούς φορείς, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αφιερώνουμε μία αγωνιστική κατά κάθε μορφής ρατσισμού και διακρίσεων, αλλά και κατά της βίας, με σύνθημα «Κόκκινη κάρτα στο ρατσισμό και τη βία». Οι πρωτοβουλίες αυτές γίνονται αποδεκτές από τους φιλάθλους και θεωρούμε ότι προσφέρουμε και εμείς, στο μέτρο που μας αναλογεί, την προώθηση της ανεκτικότητας, του σεβασμού στο διαφορετικό και της κατανόησης.
Υιοθετούμε την εκστρατεία ευαισθητοποίησης της UEFA κατά των ακραίων συμπεριφορών και προβάλλουμε την έννοια του σεβασμού στη διαφορετικότητα είτε αυτή αφορά τη χώρα καταγωγής, είτε τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, είτε τις σεξουαλικές προτιμήσεις, είτε το χρώμα.
Σε μια ανοικτή και δημοκρατική κοινωνία θεωρούμε ότι είναι χρέος μας να προβάλλουμε και να στηρίζουμε μέσω της δυναμικής του ποδοσφαίρου, του δημοφιλέστερου αθλήματος και στη χώρα μας, το δικαίωμα στη διαφορετικότητα. Αλίμονο, αν κρίνουμε τους συνανθρώπους μας με γνώμονα τις προσωπικές τους προτιμήσεις.
Ας μην ξεχνάμε όμως ότι σε συνθήκες κρίσης, η κοινωνία μας, μέρος της οποίας είναι και το επαγγελματικό ποδόσφαιρο, εκτρέπεται κάποιες φορές σε ακραίες συμπεριφορές, οι οποίες σε ελάχιστες μέχρι σήμερα περιπτώσεις εκδηλώνονται και στα γήπεδα. Ας είμαστε όμως σαφείς: Κάθε προσπάθεια στοχοποίησης αθλητών, φιλάθλων και όλων όσων απασχολούνται στο ποδόσφαιρο με βάση τις προτιμήσεις και τις πεποιθήσεις τους μας βρίσκει κάθετα αντίθετους».
Μέρες περηφάνιας
Στις 8 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί, όπως κάθε χρόνο το Athens Pride. Με σύμβολο τον πολύχρωμο Παρθενώνα οι λεσβίες, οι γκέι άνδρες, οι τρανς γυναίκες και άντρες, οι αμφισεξουαλικές γυναίκες και άντρες και όσοι απλά υποστηρίζουν το δικαίωμά τους στη διαφορετικότητα θα βγουν στους δρόμους για να δώσουν το σύνθημα για ισότητα και ομαλή συνύπαρξη. Φεστιβάλ υπερηφάνειας διοργανώνεται για δεύτερη χρονιά στις 14 και 15 Ιουνίου και στη Θεσσαλονίκη, με εκπροσώπους από όλη τη Βόρεια Ελλάδα, παρότι πέρυσι βρήκε απέναντί του τον Μητροπολίτη Άνθιμο. Η κοινότητα του Pride είναι οργανωμένη, διοργανώνει πάρτι και events και προετοιμάζεται. Για περισσότερες πληροφορίες για το φεστιβάλ της Αθήνας επισκεφτείτε το athenspride.eu και για της Θεσσαλονίκης το thessalonikipride.com.
ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ
- ΠΑΤΡΙΔΟΓΕΥΣΙΑ, του Χρήστου Κωστή
- StreetNews, της Αναστασίας Σιµιτσιάδη
- ΠΡΟΣΩΠΑ, του Γιώργου Αράπογλου
- Περιεχόμενα τεύχους #4
- Να η «σχεδία»!, του Αντώνη Γκούντα
- Το πιο όµορφο ραντεβού! του Σέργιου Μήλη
- Μυστρί για τη θρησκεία των άλλων, του Ιάσονα Πιπίνη
- Το µαρτύριο της σταγόνας, του Σπύρου Ζωνάκη
- Κοντά στη φύση µάς στέλνει η κρίση, του Σέργιου Μήλη
- Η «σχεδία» που βρυχάται!, του Γιώργου Αράπογλου
- Μόνο για άνδρες!, του Θάνου Σαρρή
- Η πλατεία θα είναι γεµάτη!, του Γκολεαδόρ
- Ένα πραγµατικό µάθηµα ζωής, του Νέστορα Πουλάκου
- «Τα κινήµατα αναπτύσσονται εκεί όπου γεννιέται η ελπίδα». Συνέντευξη της Σοφίας Σακοράφα στη Μαρία Ψαρά
- Η τέχνη της καταστροφής! Συνέντευξη του Αλεξάντρ Φάρτο στη Μαρία Μανωλέλη
- «Ας ακολουθήσουµε ό,τι µας γοητεύει τώρα!». Συνέντευξη του Xαΐνη Δηµήτρη Αποστολάκη στον Μπάµπη Πολυχρονιάδη
- Γελοιογραφία του Μιχάλη Κουντούρη
- Το νερό του καραγκιόζη
- Γελοιογραφία του Πέτρου Ζερβού
- Επικοινωνία Οι αναγνώστες µας
- Παραδοξολογίες του Βαγγέλη Χερουβείµ
- Για δυνατούς λύτες της Αναστασίας Σιµιτσιάδη
- Γελοιογραφία του Τάσου Αναστασίου
- Συναντήσεις του Σπύρου Ζωνάκη
- ΕΣΤΙΑΖΩ του Κωστή Μπακόπουλου
- Επείγοντα περιστατικά του Γιώργου Μπαζίνα
- Aστικοί µύθοι του Άγγελου Τσέκερη
- Γελοιογραφία του Βαγγέλη Χερουβείµ
- OUT&ABOUT, του Νέστορα Πουλάκου
- ΦΘΗΝΟΣ ΣΚΟΥΦΟΣ, του Νίκου Φρούσου
Newsletter