Shedia

EN GR

01/12/2014

Λόγια της πλώρης

Τα εκατό πρόβατα
 
«O κροίσος από την Καλλιθέα Τριχωνίδας» διαλαλούσε ο πρωτοσέλιδος πηχυαίος τίτλος της ελληνόφωνης εφηµερίδας της Αυστραλίας «Ελληνικός Κήρυκας». Ήταν το φύλλο της Πέµπτης 11 Δεκεµβρίου 1997. «Ο συµπάροικος που έκανε το µεταναστευτικό όνειρο πραγµατικότητα» ήταν ο Νίκος Μπαλαγιάννης, ο οποίος  µετανάστευσε στην Αυστραλία στα 17 του, το 1965, «έχοντας στην τσέπη ένα κέρµα των 5 σεντς, ικανό για ένα τηλεφώνηµα, και κατάφερε να δηµιουργήσει τεράστια περιουσία». Εκείνο τον καιρό, ο κ. Μπαλαγιάννης είχε κάνει το «ντιλ της χρονιάς». Είχε πουλήσει την εταιρεία του «Olympic Video Gaming» έναντι δεκάδων εκατοµµυρίων δολαρίων στον αµερικανικό κολοσσό του κλάδου των τυχερών παιχνιδιών «IGT».
 
Ο κ. Μπαλαγιάννης, ένας ευγενικός άνθρωπος που το βαµµένο σε χρώµα κοκκινοχώµατος µαλλί του αδικούσε τη σεµνή προσωπικότητά του, ήταν ο «βασιλιάς των κουλοχέρηδων». «Βασιλιάς» σε ένα βασίλειο καθόλου τυχαίο. Η Αυστραλία είναι η παγκόσµια πρωτεύουσα των κουλοχέρηδων, µε όλες τις οδυνηρές κοινωνικές συνέπειες που αυτό συνεπάγεται. Σε κάθε γωνιά του Σίδνεϊ, όπου υπάρχει µπιραρία ή κλαµπ, λαµπιρίζουν χιλιάδες λαµπιόνια σε σχήµα φρουτακίων (και όχι µόνο), µπροστά σε χιλιάδες θλιµµένα ζευγάρια µάτια που µε λαχτάρα και παραίτηση πατούν το κουµπί µε το ποσό που τζογάρουν.  Ένα µεγάλο ποσοστό από αυτά τα «φρουτάκια» έφεραν στο πλάι το σήµα της «Olympic Video Gaming».
 
Είπε πολλά ενδιαφέροντα ή λιγότερο ενδιαφέροντα πράγµατα, αλλά εκείνο που συγκράτησα ήταν ένα σχόλιο που έκανε στο περιθώριο της συνάντησης: «Ξέρεις, Κώστα (ο συνάδελφος που έκανε τη συνέντευξη), αν είχα τότε 100 πρόβατα, δεν θα είχα φύγει ποτέ από το Καρπενήσι»!
 
«Κοίτα να δεις, ρε συ, πώς τα φέρνει η τύχη και η ζωή. Ο άνθρωπος δεν είχε 100 πρόβατα, µετανάστευσε και έγινε πολυεκατοµµυριούχος», σχολιάζαµε το µεσηµέρι στο κλαµπ που βρισκόταν κάτω από το γραφείο του Σίδνεϊ. Δίπλα µας, πολλοί από τους υπόλοιπους συναδέλφους προτιµούσαν να κατασπαταλούν το µεσηµεριανό τους διάλειµµα παίζοντας κουλοχέρηδες. Το συνεχές κουδούνισµα των µηχανών ήταν µέρος του τοπίου.
 
Λίγα χρόνια αργότερα, το 2004, συναντήθηκα µε έναν άλλο υπέροχο συµπάροικο. Ο κ. Κώστας, µε καταγωγή από τις Αµύκλες Λακωνίας, µετρούσε ήδη 35 χρόνια στην «τυχερή χώρα» («lucky country»). Αφηγούνταν πώς από τη δεύτερη µέρα της νέας του ζωής δούλευε ως «κλίνας» (cleaner, καθαριστής) σε ένα εργοστάσιο επίπλων στη βόρεια Μελβούρνη. Τριάντα πέντε χρόνια, µε µια τεράστια σκούπα στο χέρι, ανεβοκατέβαινε τους διαδρόµους του εργοστασίου, µαζεύοντας τη σκόνη που άφηναν τα φρεσκοτριµµένα κοµοδίνα και τραπέζια. Όλα αυτά τα χρόνια δεν είχε γυρίσει ποτέ στην Ελλάδα, δεν έκανε ούτε µια φορά το µεγάλο ταξίδι να ξαναδεί τον τόπο του, τη µάνα, δυο φίλους.
 
«Σε δύο χρόνια βγαίνω στη σύνταξη. Ονειρεύοµαι την επιστροφή. Τα παιδιά µου έχουν τακτοποιηθεί πλέον. Θέλω να γυρίσω στις Αµύκλες, να αγοράσω λίγα πρόβατα και να περάσω ήσυχα στον τόπο µου το υπόλοιπο της ζωής µου. Αυτό θέλω να κάνω». Να τα πάλι τα πρόβατα.
 
«Μα, κ. Κώστα µου, επένδυση σε πρόβατα στην Ελλάδα των Ολυµπιακών Αγώνων του 2004; Αυτό δεν είναι επένδυση, αλλά µια κατάθεση ψυχής για τα χαµένα χρόνια στη ξενιτιά, για µια ζωή ολόκληρη µακριά από τον τόπο και τους ανθρώπους που πραγµατικά αγάπησες. Μήπως πάνε στράφι τόσα χρόνια δουλειάς;» διαµαρτυρήθηκα µέσα µου. Δεν του είπα τίποτα του ανθρώπου. Δεν είχα κανένα δικαίωµα.
 
Όλα τα αλλάζει στη ζωή λίγη τύχη.
 
Δεν µπορώ να πω µε σιγουριά γιατί είναι τόσο βαθιά χαραγµένα στη µνήµη τα δύο περιστατικά. Είναι το θέµα της µετανάστευσης και του νόστου; Η τύχη και το πεπρωµένο; Η απώλεια και το όνειρο, ίσως; Τι θα είχε συµβεί στη ζωή τους αν είχαν τότε τα «λίγα πρόβατα»;
 
Και οι δύο πρωταγωνιστές είχαν µάλλον καλή τύχη. Βρέθηκαν σε µια υπέροχη χώρα, που δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλους και, υπό την έννοια που το αντιλαµβανόµαστε οι περισσότεροι σε αυτή την κοινωνία, «πρόκοψαν». Απλώς, ο κ. Νίκος Μπαλαγιάννης κατάφερε να γίνει πλούσιος. Μόνο αυτή είναι η διαφορά τους.
 
Κατά τ’ άλλα, τα ίδια όνειρα είχαν. Και το πιθανότερο είναι ότι εξακολουθούν να ονειρεύονται το ίδιο τοπίο. Μόνο ο τόπος αλλάζει. Ο κ. Νίκος στο Καρπενήσι και ο κ. Κώστας στις Αµύκλες.
 
Καλά Χριστούγεννα.
 
ΥΓ.: Στις σελ. 22-25 φιλοξενείται ρεπορτάζ για τον τζόγο και ειδικά για τους κουλοχέρηδες («Τα φρουτάκια της βιτρίνας»), καθώς από τις αρχές του 2015 θα εισβάλουν βίαια και στις δικές µας ζωές.
 
 Χρήστος Αλεφάντης
 
c.alefantis@shedia.gr