Shedia

EN GR

26/02/2014

«Αόρατοι» για μια ώρα, της Ελευθερίας Κουμάντου

Πέντε καταξιωμένοι άνθρωποι άφησαν την… Τέχνη και δοκίμασαν την τύχη τους ως πωλητές της «σχεδίας».  
 
Ηλιόλουστο πρωινό του Σαββάτου, Καλλιδρομίου και Ζωοδόχου Πηγής γωνία, στη λαϊκή αγορά των Εξαρχείων. Ο Αύγουστος Κορτώ, συγγραφέας του «Βιβλίου της Κατερίνας», ήταν από νωρίς στο πόστο του, και –από τη θέση του πωλητή– καλούσε τους φιλήσυχους Εξαρχειώτες που έκαναν τα ψώνια τους να αγοράσουν τη «σχεδία». Με το διακριτό κόκκινο γιλέκο που φορούν οι πωλητές του μοναδικού ελληνικού περιοδικού δρόμου και τις υπέροχες ατάκες του, ξεχώριζε. 
 
Ο Κορτώ ήταν ένας από τους πέντε ανθρώπους των Γραμμάτων και των Τεχνών που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του περιοδικού, και, το Σάββατο 8 Φεβρουαρίου, άφησε το πενάκι του στο σπίτι, και βγήκε να… πουλήσει το επετειακό τεύχος της «σχεδίας». Μαζί του –ο καθένας στο πόστο του βεβαίως– ο συγγραφέας Βασίλης Αλεξάκης και οι ηθοποιοί Γιούλικα Σκαφιδά, Χρήστος Λούλης και Γιώργος Πυρπασόπουλος.
 
Ο αγαπημένος συγγραφέας, στην αρχή, ήταν λίγο… μουδιασμένος, και αυτός, αλλά και οι γείτονές του (ο ίδιος ζει στα Εξάρχεια), που τον έβλεπαν με το κόκκινο γιλέκο των πωλητών του περιοδικού δρόμου.
Γρήγορα, όμως, προσαρμόστηκε στο ρόλο του και… έκανε και αρκετές πωλήσεις. 
 
 
«Νιώθω υπέροχα που γνωρίζω από κοντά πωλητές της “σχεδίας”. Τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό από τη διαφύλαξη της αξιοπρέπειας σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς.Το γεγονός ότι η “σχεδία” προσφέρει μια αξιοπρεπή απασχόληση  και τη δυνατότητα για μια ανθρώπινη διαβίωση είναι πράγματα ανεκτίμητα. Είναι κάτι που θα έκανα και κάθε εβδομάδα, χωρίς καμία υπερβολή. Θέλω να πω ένα μεγάλο μπράβο και στους ανθρώπους που κάθε μέρα βρίσκονται στο δρόμο για να στηρίξουν όχι μόνο τον εαυτό τους αλλά και όλους όσους αντιμετωπίζουν πρόβλημα στέγης. Κακά τα ψέματα,τα τελευταία χρόνια θα μπορούσε, στην κυριολεξία, να συμβεί σχεδόν σε όλους μας. Μια- δυο αναποδιές, δεν χρειάζεται πολύ...» δήλωσε με την ολοκλήρωση της… βάρδιάς του.
 
«Ένιωσα αόρατος»
 
Την ίδια ώρα, στην πλατεία Καπνικαρέα, η ηθοποιός Γιούλικα Σκαφιδά, ενθουσιασμένη, δεν άφηνε κανέναν που έκανε τη βόλτα του στην Ερμού να προσπεράσει χωρίς, τουλάχιστον, να ενημερωθεί για τη δράση του περιοδικού.
 
«Είμαι πολύ χαρούμενη που συμμετέχω σε αυτή τη δράση της “σχεδίας”. Είναι δύσκολη η δουλειά των ανθρώπων εδώ. Ο κόσμος είναι αρκετά επιφυλακτικός –το νιώθω και εγώ– παρόλο που είναι ένα σαββατιάτικο ηλιόλουστο πρωινό και θα περίμενες ο κόσμος να είναι πιο καταδεκτικός. Είναι πολύ σημαντικό να μάθουν όλοι τι κάνουν οι άνθρωποι με τα κόκκινα γιλέκα. Να μάθουν όλοι ότι αυτοί οι άνθρωποι κάνουν κάτι και δεν ζητούν ελεημοσύνη. 
 
Η κοινωνία δεν πρέπει να αφήνει πίσω της ανθρώπους επειδή ντρέπεται για αυτούς ή επειδή αισθάνεται άσχημα.Πρέπει να τους αγκαλιάζει. Άλλωστε, η απόσταση που μας χωρίζει δεν είναι μεγάλη. Κάθε άλλο. Μια κακή στιγμή ή μια δυσάρεστη έκπληξη στη ζωή... Αυτό είναι όλο...»
 
Στην Πλατεία Συντάγματος, το γιλέκο του πωλητή φόρεσε ο ηθοποιός Χρήστος Λούλης. Χαμογελαστός και ευγενικός, προσπαθούσε να ενημερώσει τους βιαστικούς επιβάτες του μετρό και να τους πείσει(!) να αγοράσουν ένα τεύχος. 
 
«Ένιωσα αόρατος. Οι άνθρωποι δεν με έβλεπαν. Δεν βλέπουν τον άνθρωπο-  πωλητή. Βλέπουν αυτό το σχήμα (δείχνει το τεύχος) και προσπερνούν. Κάποιοι άνθρωποι παίρνουν. Νομίζω κάτι πούλησα. Ένιωσα πολύ άσχημα πάντως, γιατί πολύς κόσμος, ίσως από κούραση, ίσως επειδή έχει βαρεθεί να νιώθει ότι πρέπει να αποδεικνύει συνέχεια ότι είναι, ας πούμε, ευαίσθητος και αλληλέγγυος, δεν δείχνει ανταπόκριση. Δεν ξέρω... Νιώθει ο κόσμος ότι του φορτώνεις μια ενοχή, αν δεν κάνει αρκετά. Γι’ αυτό το λόγο, δεν σε βλέπει. Και προχωράει και προτιμάει να πάει στη δουλειά του. Είναι κάτι το οποίο είναι δύσκολο να σπάσει. Αλλά πρέπει να σπάσει». 
 
Ούτε τζάμπα…
 
Στη συμβολή των οδών Βουκουρεστίου και Πανεπιστημίου, εκεί στον πολύβουο πεζόδρομο, βρέθηκε ο ηθοποιός Γιώργος Πυρπασόπουλος. Με κέφι και πολλή επιμονή, προσπάθησε να πουλήσει και σε μένα μια «σχεδία», αλλά είχα ήδη αγοράσει από τον Αύγουστο Κορτώ.
 
«Νιώθω ευτυχής και χαρούμενος που μπορώ να βοηθάω με έναν τρόπο, και επειδή είμαι άνθρωπος της επικοινωνίας, πειράζω και λίγο τον κόσμο, προκειμένου να πουλήσω. Δύσκολη δουλειά, δεν είναι εύκολη, και πρέπει να τον “τσιμπάς” λίγο τον κόσμο. Να τον τσιγκλάς! Αν το κάνεις σε καθημερινή βάση, όπως ο Βασίλης (ο πωλητής της “σχεδίας” μας που για μια ώρα του… έκλεψε τη δουλειά ο γνωστός ηθοποιός), δεν είναι εύκολο. Είναι δύσκολο να είσαι εκτεθειμένος στο δρόμο. Και σήμερα, να φανταστείς, έχει ωραία μέρα, αλλά δεν είναι πάντα έτσι. Για σκέψου να στέκεσαι για ώρες σε μια γωνιά του δρόμου με βροχή και κρύο, και στο τέλος της ημέρας να μην έχεις ένα σπίτι να γυρίσεις. 
 
Τέτοιες ενέργειες όπως η σημερινή πρέπει να γίνονται πιο συχνά, από ανθρώπους που έχουν μια αναγνωρισιμότητα, για να ευαισθητοποιήσουν και τον κόσμο. Η ανταπόκριση του κόσμου είναι μοιρασμένη. Είναι κάποιοι οι οποίοι έχουν μια απώθηση σε οτιδήποτε. Δεν ακούν. Και τζάμπα να τους έδινες κάτι δεν θα το έπαιρναν. Σου λέει: “αυτός κάτι θέλει από μένα, δεν πρόκειται να του δώσω τίποτα, ούτε το χρόνο μου, ούτε ένα λεπτό”». 
 
Λίγο πιο ψηλά, στον πεζόδρομο της οδού Τσακάλωφ, στην καρδιά του Κολωνακίου, στεκόταν ο πολυβραβευμένος συγγραφέας Βασίλης Αλεξάκης. Ή μάλλον, λάθος! Δεν στεκόταν. Γύριζε από τραπεζάκι σε τραπεζάκι στις καφετέριες της πλατείας, χωρίς να αφήνει κανένα θαμώνα που να μην του μιλήσει, να μην τον ενημερώσει για τη «σχεδία».
 
Δεν παρέλειψε, μάλιστα, να δώσει και αυτόγραφα, υπογράφοντας στο τεύχος που φιλοξενούσε και συνέντευξή του. Δεν ανταποκρίθηκαν όλοι. Όμως, η σερβιτόρα της «Λυκόβρυσης» μόλις έμαθε γιατί ο κ. Αλεξάκης γυρίζει από τραπέζι σε τραπέζι, έβαλε το χέρι στην τσέπη κι έβγαλε τρία ευρώ. «Κύριε Βασίλη, θέλω και εγώ», του είπε. Με την αποφασιστικότητα και τον ενθουσιασμό του, πάντως, ο Βασίλης Αλεξάκης σχεδόν ξεπούλησε! 
 
«Ένιωσα περίφημα. Συνειδητοποίησα ότι η “σχεδία” είναι ένα μέσο επικοινωνίας με τους ανθρώπους που έχουν ταλαιπωρηθεί. Ο τελευταίος που πήρε το περιοδικό ήταν ένας άνεργος επί τέσσερα χρόνια. Για μένα, που γράφω μυθιστορήματα και χρειάζομαι την επαφή με τους ανθρώπους, ήταν φοβερή εμπειρία.
 
Είμαστε στο Κολωνάκι, υπάρχει κόσμος που είναι κουμπωμένος, κλεισμένος μέσα στο σακάκι του, που σχεδόν δεν θέλει να ακούσει. Είναι καχύποπτος. Και από την άλλη, υπάρχει ένας κόσμος που μιλάει ευκολότερα, με μεγαλύτερη ειλικρίνεια από ότι μιλούσε πριν από την κρίση.
Ευχαρίστως θα το ξαναέκανα... Θα πάω με τη φίλη μου τη Μπέσυ (την πωλήτρια της “σχεδίας” που τον συνόδευε), που τώρα γνωριστήκαμε και είμαστε ζευγάρι κατά κάποιον τρόπο. Θα την πάρω να φύγουμε σε άλλη γη σε άλλα μέρη με τη... “σχεδία”». 
 
Διεθνής εβδομάδα
 
Οι πέντε καταξιωμένοι συμπολίτες μας έγιναν πωλητές της «σχεδίας» για μια ώρα στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Διεθνούς Εβδομάδας Πωλητών Περιοδικών Δρόμου (International Street Paper Vendors Week, 3-8 Φεβρουαρίου). Στόχος των εκδηλώσεων που διοργανώθηκαν από περιοδικά δρόμου σε δεκάδες χώρες και στις πέντε ηπείρους ήταν η ανάδειξη του ενός και μοναδικού ζητούμενου του παγκόσμιου αυτού εκδοτικού κινήματος: Η υποστήριξη του ανθρώπου. Εκείνου που δεν το βάζει κάτω και προσπαθεί να ξαναπάρει τη ζωή του στα χέρια του. Του πωλητή του περιοδικού δρόμου που, με αξιοπρέπεια, δίνει τον καλό αγώνα για μια καλύτερη ζωή, έχοντας βιώσει την πιο ακραία μορφή φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, την έλλειψη στέγης. 
 
Στην Μεγάλη Βρετανία, στην Αυστραλία και στην Ελλάδα, τα τρία περιοδικά δρόμου («The Big Issue UK», «The Big Issue Australia» και η «σχεδία») είχαν μία κοινή δράση: Απευθύνθηκαν σε επώνυμους πολίτες (πολιτικούς, ηθοποιούς, συγγραφείς, αθλητές, επιχειρηματίες, άλλους επώνυμους και λιγότερο επώνυμους) και τους ζήτησαν να γίνουν πωλητές για μία ώρα. Ανταποκρίθηκαν δεκάδες, με μεγάλη χαρά.
 
 
Ο «Αυστραλός Λάτσης»
 
«Πότε θα δούµε στην Ελλάδα τον Λάτση να αγοράζει “σχεδία” στο δρόµο από το Νιάρχο;…» ήταν το (ρητορικό, βεβαίως) ερώτηµα που µας απηύθυνε ο φίλος Σωτήρης από την Αυστραλία. Ο Σωτήρης ήταν που µας έστειλε και τη σχετική φωτογραφία (αριστερά). Είναι από την αντίστοιχη εκδήλωση που οργάνωσε το αυστραλιανό περιοδικό δρόµου «The Big Issue». Εικονίζεται ο Andrew Mackenzie, CEO της εταιρείας-κολοσσός BHP Billiton, να πουλάει περιοδικό στον διευθύνοντα σύµβουλο του έταιρου κολοσσού της αυστραλιανής οικονοµίας Rio Tinto David Peever. Η BHP το 2012 είχε καθαρά κέρδη 10,15€ δισ.! (15,4$Α δισ.). Για να αντιληφθούµε το µέγεθος της εταιρείας, αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι η τελευταία δόση «στήριξης» από την τρόικα για την οποία η κυβέρνηση δίνει µάχη µήνες τώρα, µε τις γνωστές σε όλους µας συνέπειες, είναι 9 δισεκατοµµύρια ευρώ… Αριστερά, η υπαρχηγός της αξιωµατικής αντιπολίτευσης Tanya Plibersek (Εργατικό Kόµµα Αυστραλίας) και ο οµοσπονδιακός υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών Kevin Andrews (Φιλελεύθερο Kόµµα) πωλητές της… αυστραλιανής «σχεδίας».  Άλλος κόσµος.
 

ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ