Shedia

EN GR

07/04/2022

Το επίδομα ανεργίας

κείμενο: Χρήστος Αλεφάντης
 
Το Φεβρουάριο του 2017 και ξανά το Μάρτιο του 2021, η «σχεδία» είχε απευθυνθεί με επιστολή της σε όλα τα αρμόδια υπουργεία για μια σειρά ζητημάτων που «αφορούν την άμεση, αποτελεσματική υποστήριξη εκείνων που έχουν πληγεί τα μέγιστα από την κοινωνική και οικονομική κρίση που όλοι βιώνουμε». Η επιστολή δεν ήταν μια απλή καταγραφή των προκλήσεων, αφού κάθε ζήτημα συνοδευόταν «και από μία προτεινόμενη λύση, η οποία προέκυψε μέσα από έναν εκτενή διάλογο με ανθρώπους, στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, που ειδικεύονται στους συγκεκριμένους τομείς και με τους οποίους μοιραζόμαστε τις ίδιες αγωνίες, τους ίδιους προβληματισμούς, αλλά και τις ίδιες ελπίδες για ένα καλύτερο αύριο, για τον τόπο και τους ανθρώπους του».
 
Στα μέσα Μαρτίου, δόθηκε για διαβούλευση το νομοσχέδιο «Δουλειές Ξανά: Αναδιοργάνωση Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης και ψηφιοποίηση των υπηρεσιών της, αναβάθμιση δεξιοτήτων εργατικού δυναμικού και διάγνωσης των αναγκών εργασίας και άλλες διατάξεις». Με αυτήν ακριβώς την αφορμή, με την ελπίδα και τη σαφή πρόθεση η «σχεδία» να συνεισφέρει σε αυτόν το διάλογο, αναδημοσιεύουμε το υπ’ αριθμόν 1 ζήτημα που έχουμε θέσει στην επιστολή μας. Αφορά το επίδομα ανεργίας:
 
«Στην Ελλάδα, ένας άνθρωπος που λαμβάνει το επίδομα ανεργίας, επί παραδείγματι, δεν έχει το δικαίωμα να εμφανίζει ούτε ένα ευρώ επιπλέον εισοδήματος. Αυτή η πραγματικότητα όχι μόνο στερεί στους πιο φτωχούς από τους φτωχούς του τόπου μας τη δυνατότητα να συμπληρώσουν έντιμα το κρατικό βοήθημα, διασφαλίζοντάς τους μια ελάχιστα έστω πιο αξιοπρεπή διαβίωση, αλλά τους καθιστά αδρανείς, “αόρατους”, ανενεργούς στην καλύτερη των περιπτώσεων και, στη χειρότερη, υποταγμένους συνεργούς στις ορέξεις ασυ- νείδητων εργοδοτών που θα εκμεταλλευτούν την ανάγκη για να εξασφαλίσουν “μαύρη” εργασία, αδήλωτο εργατικό δυναμικό.
 
Σε πολλές χώρες του εξωτερικού, παρέχεται η δυνατότητα στους ανέργους/λήπτες επιδομάτων να συμπληρώνουν το εισόδημά τους μέσα από μια απασχόληση, κάνοντας μια δουλειά. Στην Αυστραλία, επί παραδείγματι, οι δικαιούχοι του επιδόματος ανεργίας μπορούν να έχουν επιπλέον έσοδα ώς 300$ Αυστραλίας το δεκαπενθήμερο. Για κάθε δολάριο εισοδήματος πάνω από το όριο των 300$Α παρακρατούνται τα εξήντα σεντς (0,60$Α) μέχρι το ποσό των 1,257.50$, όταν παύει οριστικά η χορήγηση του επιδόματος Το επίδομα ανεργίας για ένα άτομο στην Αυστραλία ανέρχεται στα 1.431,40$ το μήνα.
 
Αντίστοιχες ρυθμίσεις ισχύουν ακόμη και για τους λήπτες (δικαιούχους) επιδομάτων αναπηρίας ή/και συνταξιούχους. Επί παραδείγματι, λήπτης (ένα άτομο, χωρίς οικογένεια) επιδόματος αναπηρίας δικαιούται, εργαζόμενος/απασχολούμενος, να έχει επιπλέον εισόδημα της τάξης των 178$Α το δεκαπενθήμερο. Το επίδομα αναπηρίας ανέρχεται στα $944,30 το δεκαπενθήμερο, το ίδιο με τη βασική σύνταξη γήρατος. Την ίδια στιγμή, ένας συνταξιούχος δικαιούται να εργάζεται και να έχει εισόδημα το οποίο, όμως, δεν πρέπει να ξεπερνάει το ποσό των 377$ το μήνα (περίπου 240€) ή τις 4524$ (2824,80€) ετησίως, πάντα για ένα άτομο που ζει μόνο του, χωρίς οικογένεια. Πρακτικά, δηλαδή, ο άνεργος ή ο δικαιούχος ενός προνοιακού επιδόματος, ο πολύ φτωχός άνθρωπος, δικαιούται να συμπληρώνει το επίδομα ή τη σύνταξη, εργαζόμενος, με αξιοπρέπεια, χωρίς απολύτως καμία επίπτωση, ακόμη και αν έχει εισόδημα ίσο με το 20% περίπου του επιδόματος.
 
Αντιστοίχως, στη Γερμανία, όσοι εισπράττουν επίδομα ανεργίας ή άλλο επίδομα ή κρατική σύνταξη δικαιούνται να εργάζονται ώς 15 ώρες εβδομαδιαίως και να έχουν καθαρό μηνιαίο εισόδημα ώς 165€, χωρίς, πάντα, να επηρεάζεται το βοήθημα.
 
Και στις δύο χώρες, όταν οι ενδιαφερόμενοι/ωφελούμενοι εμφανίζουν εισοδήματα που ξεπερνούν τα ανωτέρω ποσά, μειώνονται κλιμακωτά τα κρατικά βοηθήματα μέχρι να μηδενιστούν, από τη στιγμή που οι εμπλεκόμενοι υπερβαίνουν κάποιο μηνιαίο όριο εισοδήματος. Τα ίδια, mutatis mutandis, ισχύουν, μεταξύ άλλων, στη Γαλλία και το Βέλγιο, για την περιστασιακή απασχόληση των ανέργων ή/και των δικαιούχων αναπηρικής συντάξεως.
 
Μια αντίστοιχη ρύθμιση στην Ελλάδα όχι μόνο θα συνέβαλε στη βελτίωση της ποιότητας ζωής εκατοντάδων χιλιάδων συμπολιτών μας που βρίσκονται σε ιδιαίτερα δεινή θέση, αλλά θα βοηθούσε στην καταπολέμηση της ‘‘μαύρης εργασίας’’ (στην ανάγκη τους, οι άνθρωποι αυτοί πέφτουν θύματα άγριας εκμετάλλευσης) και θα δημιουργούσε επιπλέον φορολογικά και άλλα έσοδα για το κράτος».
 
 
Συμπλήρωση αιτήσεων για θέσεις εργασίας σε πανεπιστήμιο του Νιου Τζέρσεϊ. «Όσοι λαμβάνουν
επίδομα ανεργίας δαπανούν πάνω από δώδεκα ώρες την εβδομάδα αναζητώντας εργασία, ενώ
στέλνουν εννιά αιτήσεις το μήνα». Φωτογραφία: Reuters/Mike Segar