Γιάννης Κώτσος, 39 ετών
Γεννήθηκα στην Αθήνα σε μία συνηθισμένη αστική οικογένεια. Οι γονείς μου πήραν διαζύγιο όταν ήμουν μόλις 7 ετών. Αρχικά ζούσα με τον πατέρα μου, ο οποίος ξαναπαντρεύτηκε και έκανε καινούρια οικογένεια. Ζούσαμε όλοι μαζί, αλλά το κλίμα δεν ήταν ιδανικό για μένα, ειδικά όταν πια είχα αρχίσει να μπαίνω στην εφηβεία. Όταν τελείωσα το γυμνάσιο είχα ήδη πιάσει δουλειά σε ένα βουλκανιζατέρ και με τα χρήματα που έβγαζα, ένιωθα ότι μπορώ να ζήσω ανεξάρτητος. Έτσι, έκανα την «επανάστασή» μου και έφυγα από το σπίτι. Για μερικούς μήνες ζούσα σε ένα εγκαταλελειμένο αυτοκίνητο στον Κολωνό και, παρ’ όλο που ήμουν άστεγος, ήμουν χαρούμενος γιατί είχα την ανεξαρτησία μου. Όταν η μητέρα μου έμαθε την κατάστασή μου, αντέδρασε έντονα και με πήρε να ζήσω μαζί της. Στο διάστημα εκείνο ο πατέρας μου είχε ανοίξει ένα μαγαζί και πήγα να δουλέψω μαζί του με την προοπτική αργότερα να το αναλάβω. Παράλληλα, ξεκίνησα νυχτερινό Λύκειο, όμως, το διέκοψα, όταν ήρθε ο καιρός να υπηρετήσω τη στρατιωτική μου θητεία. Λίγο πριν απολυθώ, έλαβα ένα γράμμα από τον πατέρα μου που έλεγε ότι λόγω οικονομικών δυσχερειών αναγκάστηκε να πουλήσει το μαγαζί, παρ’ όλα αυτά, στους όρους της συμφωνίας ήταν όταν τελειώσω τη θητεία μου να με προσλάβει ο νέος ιδιοκτήτης σαν υπάλληλό του. Έτσι και έγινε. Όταν απολύθηκα, παράλληλα με τη δουλειά, συνέχισα το νυχτερινό λύκειο για να το τελειώσω. Με τα χρήματα που έβγαζα νοίκιασα ένα μικρό διαμέρισμα στη Ν. Σμύρνη και έφυγα πάλι από τη μητέρα μου. Τότε ήταν που ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με τις ουσίες. Από τότε και για δώδεκα χρόνια ουσιαστικά δε ζούσα. Ήμουν μια σκιά, όπως λένε στη γλώσσα του περιθωρίου.
Το αφεντικό μου με εμπιστευόταν και, παρ’ όλο που κάποτε άρχισα να παίρνω κρυφά χρήματα από το ταμείο δεν με έδιωξε, αλλά θέλησε να με βοηθήσει. Είχε εμπειρία από συγγενικό του πρόσωπο και αυτό ίσως τον ώθησε στο να είναι καλός μαζί μου. Με παρότρυνε να πάω σε ένα πρόγραμμα απεξάρτησης. Πήγα, αλλά δεν ήμουν ακόμα έτοιμος να το ολοκληρώσω. Όταν αποκάλυψα στη μητέρα μου ότι ήμουν χρήστης, με πήρε ξανά να μείνω μαζί της και να το παλέψουμε μαζί. Δεν ήταν εύκολο, γιατί ήμουν χαμένος σε μια θανατηφόρα συνήθεια που με έκανε άλλο άνθρωπο από αυτό που πραγματικά ήμουν. Έκανα πολλές προσπάθειες απεξάρτησης χωρίς αποτέλεσμα,μέχρι που τελικά, κατάφερα να ολοκληρώσω το πρόγραμμα του 18 ΑΝΩ και να δω τη ζωή μου με άλλο μάτι.
Μια πρώτη πολύ καλή αλλαγή έγινε όταν, το 2009 και ενώ ήμουν στη διαδικασία επανένταξης, έμαθα για την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομάδα Αστέγων. Σκέφτηκα ότι ήταν μια καλή ευκαιρία να αθληθώ και να ξαναβγώ στην κοινωνία. Δούλεψα πολύ με τους ψυχοθεραπευτές και τον εαυτό μου για να ξεπεράσω έναν ιδιότυπο ρατσισμό που είχα απέναντι κυρίως στους αλλοδαπούς, του οποίους είχα συνδέσει με τα χρόνια της χρήσης. Αποφάσισα ότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι και ότι παντού υπάρχουν και καλοί και κακοί. Ως παίκτης πήρα μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων το 2009 στο Μιλάνο, μια εμπειρία που μου άλλαξε τη ζωή. Αργότερα, μου έγινε η τιμή να μου εμπιστευθούν την τεχνική ηγεσία της ομάδας και πλέον, μπορώ να ανταποδώσω την υποστήριξη που έλαβα από μια θέση ευθύνης.
Από τότε είχα πληροφορηθεί ότι θα έβγαινε στην Ελλάδα ένα περιοδικό, όπως η «σχεδία. Όταν τελείωσα το πρόγραμμα, επέστρεψα στο νυχτερινό και με μια υποτροφία που πήρα, φοίτησα σε ένα ιδιωτικό ΙΕΚ σε παιδαγωγικό τμήμα προσχολικής αγωγής. Πάντα μου άρεσε να δουλεύω με παιδιά, όμως, και σε αυτή την επιλογή συνάντησα δυσκολίες, αφού κανένας δεν εμπιστευόταν σε αυτή τη δουλειά σε άνδρα. Η εκπαίδευσή μου έμεινε ημιτελής, αφού δε μπόρεσα να κάνω ούτε την απαιτούμενη πρακτική για να πάρω το πτυχίο μου.
Έκανα πολλές δουλειές , κυρίως βοηθητικές και ως σερβιτόρος, αλλά δεν είχα κάποια σταθερή εργασία. Έφτασα να χρωστώ πολλά νοίκια και να βρίσκομαι υπό την απειλή της έξωσης. Για καλή μου τύχη, η «σχεδία» ξεκίνησε τη λειτουργία της τις ημέρες που είχα μπει στη διαδικασία να ζητήσω φιλοξενία σε έναν ξενώνα αστέγων. Έγινα πωλητής από την πρώτη μέρα και με το μικρό αυτό εισόδημα, κατάφερα να γλιτώσω την έξωση. Εξακολουθώ και χρωστάω κάποια νοίκια, αλλά ήδη έχω καταφέρει να μειώσω σημαντικά το χρέος μου.
Παράλληλα, έγινα ένας από τους οδηγούς των «Αόρατων Διαδρομών», μια δράση που με βοήθησε να ξετυλίξω ένα κομμάτι της ψυχής μου και να το μοιραστώ με τον κόσμο, ανταποδίδοντας την αγάπη που εισπράττω πουλώντας το περιοδικό. Αναζητώ μια σταθερή εργασία, αλλά δεν πρόκειται να φύγω από τη «σχεδία». Ακόμα και τις περιόδους που βρίσκω μια δουλειά, εξακολουθώ να προσφέρω εθελοντική εργασία για να βοηθήσω τους συναδέλφους μου όπου μπορώ. Αυτό θα συνεχίσει να γίνεται ακόμα κι αν βρω μόνιμη δουλειά. Θα ήθελα να βρω μια δουλειά που να είμαι σε συνεχή επικοινωνία με κόσμο, να μιλάμε, να ανταλλάσσουμε σκέψεις και χαμόγελα. Πάντα μου άρεσε αυτή τη σχέση με τους ανθρώπους.
Πολλοί λένε ότι είμαι ρομαντικός, αλλά εγώ επιμένω να λέω ότι εξακολουθώ να πιστεύω στους ανθρώπους. Υπάρχει αγάπη και αλληλεγγύη, την έχω βιώσει και είμαι σίγουρος ότι όλοι μαζί με κοινή προσπάθεια, κάποια στιγμή θα φτάσουμε κάπου καλά.